نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترا دانشگاه تربیت مدرس

2 دانشیار دانشگاه تربیت مدرس

3 دانشجوی دکترا دانشگاه خوارزمی

چکیده

هدف از این مطالعه، انجام یک مرور روایتی از ادبیات برای تعیین سازگاری­های فیزیولوژیکی عملکرد در پی تمرینات تناوبی شدید می­باشد. تمرینات تناوبی شدید، به وهله­های تکراری با فعالیت­های تناوبی به­نسبت کوتاه با شدت تمام یا شدتی نزدیک به شدتی که VO2peak به­دست می­آید نسبت داده می­شود. با توجه به شدت تمرینات، یک تلاش HIT ممکن است از چند ثانیه تا چندین دقیقه طول بکشد که وهله­های گوناگون، به­وسیلۀ چند دقیقه استراحت یا فعالیت با شدت کم از هم جدا می­شوند. از ویژگی­های بارز این‌گونه تمرینات، حجم خیلی کم آن و در‌عین‌حال، اثربخشی بر هر سه سیستم انرژی می­باشد. هر‌چند یک وهله فعالیت شدید، نیاز به میزان بیشتری از بازسازی ATP از سیستم­های تولید انرژی بی­هوازی دارد، با افزایش تواتر تکرارهای شدید و اجرای آن به­صورت متناوب با ریکاوری بین وهله­های فعالیت، نیاز سلول عضلانی و مسیرهای متابولیکی را تغییر می‌دهد، به­گونه‌ای که سهم بازسازی انرژی از سیستم بی­هوازی، به­سمت سیستم هوازی تغییر کرده و هم­زمان، این دو سیستم­ درگیر بازسازی ATP می­شوند. در‌مجموع، سازگاری­های فیزیولوژیکی درگیر در بهبود اجرا در تمرینات تناوبی شدید را می­توان به تعامل نزدیک و هم­زمانی سه بعد مهم از بدن انسان؛ یعنی سازگاری­های محیطی (درون عضلۀ اسکلتی)، عصبی (واحدهای حرکتی و CNS) و سازگاری­های قلبی عروقی نسبت داد؛ بنابراین، با به‌کارگیری این تمرینات می­توان دامنۀ وسیعی از سازگاری­های متابولیکی و عملکردی که موجب بهبود هر دو سیستم هوازی و بی­هوازی و آمادگی دستگاه‌های عمدۀ بدن می­شود را انتظار داشت. این نتایج بیانگر این موضوع است که تمرینات تناوبی شدید با حجم بسیار کم، بدن را دستخوش تغییرات عمده­ای می­کند که حاکی از کارا‌بودن و مقرون‌به­صرفه‌بودن این­گونه تمرینات، به‌ویژه از لحاظ زمانی می­باشد

کلیدواژه‌ها

1) Burgomaster K A, Hughes S C, Heigenhauser G J, Bradwell S N, Gibala M J. Six sessions of sprint interval training increases muscle oxidative potential and cycle endurance capacity in humans. J Appl Physiol (1985). 2005; 98(6): 1985-90.
2) Burgomaster K A, Howarth K R, Phillips S M, Rakobowchuk M, Macdonald M J, McGee S L, et al. Similar metabolic adaptations during exercise after low volume sprint interval and traditional endurance training in humans. J Physiol. 2008; 586(1): 151-60.
3) بیاتی مهدی, قراخانلو رضا, آقاعلی‌نژاد حمید, فرزاد بابک. اثر 4 هفته تمرین تناوبی شدید بر شاخص‌های منتخب فیزیولوژیکی و متابولیکی مردان فعال. پژوهش‌نامۀ فیزیولوژی ورزشی کاربردی. 1389؛ 6(11): 107ـ24.
4) Billaut F, Bishop D. Muscle fatigue in males and females during multiple-sprint exercise. Sports Med. 2009; 39(4): 257-78.
5) Gibala M J, McGee S L. Metabolic adaptations to short-term high-intensity interval training: A little pain for a lot of gain? Exerc Sport Sci Rev. 2008; 36(2): 58-63.
6) بیاتی مهدی. اثر دو تمرین تناوبی شدید (HIT) بر اجرای هوازی و بی هوازی مردان فعال. دانشگاه تربیت مدرس؛ 1388.
7) فرزاد بابک. اثر 4 هفته تمرین تناوبی شدید (HIT) بر اجرای هوازی و بی‌هوازی کشتی‌گیران. دانشگاه تربیت مدرس؛ 1388.
8) قراخانلو رضا، بیاتی مهدی، امانی‌شلمزاری صادق. فیزیولوژی کاربردی ورزش سه‌گانه. تهران: نشر حتمی؛1390. ص. 132.
9) یوسفی وحید. اثر یک‌دورۀ کوتاه‌مدت تمرین تناوبی شدید (HIT) بر اجرای هوازی و بی‌هوازی مردان فعال. دانشگاه تربیت مدرس؛ 1388.
10) Laursen P B, Jenkins D G. The scientific basis for high-intensity interval training: Optimising training programmes and maximising performance in highly trained endurance athletes. Sports Med. 2002; 32(1): 53-73.
11) بیاتی مهدی، قراخانلو رضا، آقاعلی‌نژاد حمید، فرزاد بابک. تأثیر برنامۀ تمرین تناوبی سرعتی شدید بر اجرای هوازی و بی‌هوازی مردان تمرین‌نکرده. نشریۀ فیزیولوژی ورزشی. 1390؛ 8(1): 40ـ25.
12) Gibala M J, Little J P, Van Essen M, Wilkin G P, Burgomaster K A, Safdar A, et al. Short-term sprint interval versus traditional endurance training: Similar initial adaptations in human skeletal muscle and exercise performance. J Physiol. 2006; 575(3): 901-11.
13) Dawson B, Fitzsimons M, Green S, Goodman C, Carey M, Cole K. Changes in performance, muscle metabolites, enzymes and fibre types after short sprint training. Eur J Appl Physiol Occup Physiol. 1998; 78(2): 163-9.
14) Linossier M T, Denis C, Dormois D, Geyssant A, Lacour J R. Ergometric and metabolic adaptation to a 5-s sprint training programme. Eur J Appl Physiol Occup Physiol. 1993; 67(5): 408-14.
15) Gibala M J, Little J P, Macdonald M J, Hawley J A. Physiological adaptations to low-volume, high-intensity interval training in health and disease. J Physiol. 2012; 590 (5): 1077-84.
16) Little J P, Safdar A, Wilkin G P, Tarnopolsky M A, Gibala M J. A practical model of low-volume high-intensity interval training induces mitochondrial biogenesis in human skeletal muscle: Potential mechanisms. J Physiol. 2010; 588(6): 1011-22.
17) Gurd B J, Perry C G, Heigenhauser G J, Spriet L L, Bonen A. High-intensity interval training increases SIRT1 activity in human skeletal muscle. Appl Physiol Nutr Metab. 2010; 35(3): 350-7.
18) Laursen P B, Blanchard M A, Jenkins D G. Acute high-intensity interval training improves Tvent and peak power output in highly trained males. Canadian Journal of Applied Physiology = Revue Canadienne de Physiologie Appliquee. 2002; 27(4): 336-48.
19) Farzad B, Gharakhanlou R, Agha-Alinejad H, Curby D G, Bayati M, Bahraminejad M, et al. Physiological and performance changes from the addition of a sprint interval program to wrestling training. J Strength Cond Res. 2011; 25(9): 2392-9.
20) Bailey S J, Wilkerson D P, Dimenna F J, Jones A M. Influence of repeated sprint training on pulmonary O2 uptake and muscle deoxygenation kinetics in humans. J Appl Physiol (1985). 2009; 106(6): 1875-87.
21) Sperlich B, Zinner C, Heilemann I, Kjendlie P L, Holmberg H C, Mester J. High-intensity interval training improves VO (2peak), maximal lactate accumulation, time trial and competition performance in 9-11-year-old swimmers. Eur J Appl Physiol. 2010; 110(5): 1029-36.
22) Bayati M, Farzad B, Gharakhanlou R, Agha-Alinejad H. A practical model of low-volume high-intensity interval training induces performance and metabolic adaptations that resemble 'all-out' sprint interval training. J Sports Sci Med. 2011; 10(3): 571-6.
23) Astorino T A, Allen R P, Roberson D W, Jurancich M. Effect of high-intensity interval training on cardiovascular function, VO2max, and muscular force. J Strength Cond Res. 2012; 26(1): 138-45.
24) Williams A M, Paterson D H, Kowalchuk J M. High-intensity interval training speeds the adjustment of pulmonary O2 uptake, but not muscle deoxygenation, during moderate-intensity exercise transitions initiated from low and elevated baseline metabolic rates. J Appl Physiol (1985). 2013; 114(11): 1550-62.
25) Esfandiari S, Sasson Z, Goodman J M. Short-term high-intensity interval and continuous moderate-intensity training improve maximal aerobic power and diastolic filling during exercise. Eur J Appl Physiol. 2014; 114(2): 331-43.
26) فرزاد بابک، قراخانلو رضا، آقاعلی‌نژاد حمید، بهرامی‌نژاد مرتضی، بیاتی مهدی، محرابیان فرهاد و همکاران. اثر 4 هفته تمرین تناوبی سرعتی فوق‌بیشینه بر برخی عوامل فیزیولوژیک، هورمونی و متابولیک. مجلۀ غدد درون‌ریز و متابولیسم ایران. 1389؛ 12(1): 41ـ34.
27) Rodas G, Ventura J L, Cadefau J A, Cusso R, Parra J. A short training programme for the rapid improvement of both aerobic and anaerobic metabolism. Eur J Appl Physiol. 2000; 82(5-6): 480-6.
28) Barnett C, Carey M, Proietto J, Cerin E, Febbraio M A, Jenkins D. Muscle metabolism during sprint exercise in man: influence of sprint training. J Sci Med Sport. 2004; 7(3): 314-22.
29) Forbes S C, Slade J M, Meyer R A. Short-term high-intensity interval training improves phosphocreatine recovery kinetics following moderate-intensity exercise in humans. Appl Physiol Nutr Metab. 2008; 33(6): 1124-31.
30) MacDougall J D, Hicks A L, MacDonald J R, McKelvie R S, Green H J, Smith K M. Muscle performance and enzymatic adaptations to sprint interval training. J Appl Physiol (1985). 1998; 84(6): 2138-42.
31) Parra J, Cadefau J A, Rodas G, Amigo N, Cusso R. The distribution of rest periods affects performance and adaptations of energy metabolism induced by high-intensity training in human muscle. Acta Physiologica Scandinavica. 2000; 169(2): 157-65.
32) Gibala M. Molecular responses to high-intensity interval exercise. Appl Physiol Nutr Metab. 2009; 34(3): 428-32.
33) Weston A R, Myburgh K H, Lindsay F H, Dennis S C, Noakes T D, Hawley J A. Skeletal muscle buffering capacity and endurance performance after high-intensity interval training by well-trained cyclists. Eur J Appl Physiol Occup Physiol. 1997; 75(1): 7-13.
34) نیکویی روح‌اله. تأثیر تمرین استقامتی بر محتوای پروتئینی و بیان ناقل‌های سارکولمایی و میتوکندریایی لاکتات در رت‌های سالم و دیابتی نوع 2. دانشگاه خوارزمی؛ 1389.
35) Creer A R, Ricard M D, Conlee R K, Hoyt G L, Parcell A C. Neural, metabolic, and performance adaptations to four weeks of high intensity sprint-interval training in trained cyclists. Int J Sports Med. 2004; 25(2): 92-8.
36) Jacobs I, Esbjornsson M, Sylven C, Holm I, Jansson E. Sprint training effects on muscle myoglobin, enzymes, fiber types, and blood lactate. Med Sci Sports Exerc. 1987; 19(4): 368-74.
37) Jansson E, Esbjornsson M, Holm I, Jacobs I. Increase in the proportion of fast-twitch muscle fibres by sprint training in males. Acta Physiologica Scandinavica. 1990; 140(3): 359-63.
38) Wisloff U, Ellingsen O, Kemi O J. High-intensity interval training to maximize cardiac benefits of exercise training? Exerc Sport Sci Rev. 2009; 37(3): 139-46.
39) فرزاد بابک، قراخانلو رضا، بیاتی مهدی، آقاعلی‌نژاد حمید، بهرامی‌نژاد مرتضی، محرابیان فرهاد و همکاران. اثر یک دوره تمرین تناوبی شدید بر منتخبی از شاخص‌های عملکرد هوازی، بی‌هوازی و هماتولوژیکی ورزشکاران. نشریۀ فیزیولوژی ورزشی. 1390؛ 8(2): 88ـ69.
40) Laursen P B, Shing C M, Peake J M, Coombes J S, Jenkins D G. Influence of high-intensity interval training on adaptations in well-trained cyclists. J Strength Cond Res. 2005; 19(3): 527-33.