نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد دانشگاه حکیم سبزواری

2 دانشیار دانشگاه حکیم سبزواری

3 استاد دانشگاه حکیم سبزورای

چکیده

هدف از این پژوهش، تعیین تأثیر هشت هفته تمرین ترکیبی (مقاومتی و تسهیل عصبی ـ عضلانی گیرنده­های عمقی) بر عملکرد عضلانی و حرکتی و نیز درجۀ ناتوانی بیماران مبتلا به مولتیپل اسکلروز می­باشد. بدین منظور، 37 زن و مرد مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس به­صورت هدفمند و تصادفی به دو گروه تمرین (تعداد 19 نفر با میانگین سنی 51/6±53/34 سال، وزن 4/13±02/67 کیلوگرم و درجۀ ناتوانی 21/1±55/2)و گروه کنترل (تعداد 18 نفر با میانگین سنی 93/4±78/36 سال، وزن 13/10±92/66 کیلوگرم و درجۀ ناتوانی 97/0±88/2) تقسیم شدند. گروه تمرین به­مدت هشت هفته در یک برنامۀ تمرین ترکیبی (تمرین قدرتی و تمرین تسهیل عصبی ـ عضلانی گیرنده­های عمقی) شرکت کرد. همچنین، پیش و پس از پروتکل تمرینی، عملکرد عضلانی و حرکتی و نیز درجۀ ناتوانی بیماران ارزیابی گردید. به­منظور تحلیل داده­ها از آزمون­ تی مستقل و وابسته استفاده شد. نتایج نشان می­دهد هشت هفته تمرین ترکیبی موجب افزایش معنادار قدرت پایین­تنه (P=0.001)، قدرت بالاتنه (P=0.001)، تعادل پویا (P=0.001)، انعطاف­پذیری (P=0.001)، استقامت راه­رفتن (P=0.001) و سرعت راه­رفتن (P=0.001) گردیده است؛ اما هیچ تفاوت معناداری در فاکتور درجۀ ناتوانی (P=0.32) مشاهده نمی­شود؛ بنابراین، یک دوره تمرین ترکیبی (مقاومتی ـ تسهیل عصبی ـ عضلانی گیرنده­های عمقی) باعث ­افزایش قدرت، تعادل، انعطاف­پذیری، مسافت و سرعت راه­رفتن در بیماران مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس بدون تغییر درجۀ ناتوانی آن­ها می­گردد؛ لذا، پیشنهاد می­شود این نوع تمرینات به­عنوان بخشی از مداخلۀ درمانی در برنامۀ توانبخشی و بهبود این بیماران مورد توجه قرار گیرد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

1) Arastoo A A, Ahmadi A, Zahednejad S h. The comparison of effect of 8 weeks aerobic and yoga training on physiological cost index in multiple sclerosis patients. Journal of Medical Sciences. 2011; 10(2): 153-62.
2) Dalgas U, Stenager E, Ingemann-Hansen T. Multiple sclerosis and physical exercise: Recommendations for the application of resistance-­endurance and combined training. Mult Scler. 2008­­; 14(1): 35-53.
3) افتخاری الهام، نیک­بخت حجت، اعتمادی­فرد مسعود، ربیعی حسن . اثر تمرینات استقامتی بر ظرفیت هوازی و کیفیت زندگی در زنان مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس. نشریۀ المپیک. 1387؛ 1(41): 46ـ37.
4) Kishiyama S, Oken B S. Yoga as an experimental intervention for cognition in MS. International Journal of Yoga Trapy. 2002; 12: 57-62.
5) Romberg A, Virtanen A, Ruutiainen J, Aunola S. Effects of a 6-month exercise program on patients with multiple sclerosis. Neurology. 2004­; 63(11): 2034-8.
6) White L J, McCoy S C, Castellano V, Gutierrez G M. Resistance training improves strength and functional capacity in person with multiple sclerosis. Mult Scler. 2004; 10(6): 668-74.
7) Carroll C C, Gallagher P M, Seidle M E, Trappe S W. Skeletal muscle characteristics of people with multiple sclerosis. Arch Phys Med Rehabil. 2005­; 86(2): 224-9.
8) Miller R G, Ng A V, Gelinas D, Kent-Braun J A. Functional relationships of central and peripheral muscle alterations in multiple sclerosis. Muscle Nerve. 2004­; 29(6): 843-52.
9) Schulz K H, Gold S M, Witte J, Bartsch K, Lang U E, Hellweg P R. Impact of aerobic training on immuneendocrine rametrers, neurotophic factors, quality of life and coordinative function in multiple sclerosis. J Neurol Sci. 2004­; 225(1-2): 11-8.
10) کردی محمد­رضا، انوشه لیلا، خداداد سارا، خسروی نیکو. تأثیر یک دوره تمرین ترکیبی منتخب بر قدرت، تعادل و کیفیت زندگی بیماران مولتیپل اسکلروزیس. نشریۀ طب ورزشی. 1391؛ 51: 5ـ64.
11) باسامی مینو، ابراهیم خسرو، کلاهدوزی سرکوت. مقایسۀ تأثیر فعالیت مقاومتی دایره­ای و هایپرتروفی بر متابولیسم چربی و کربوهیدرات طی فعالیت استقامتی در مردان دارای اضافه­وزن. نشریۀ فیزیولوژی ورزشی. 1392؛ 17: 46ـ29.
12) DeBolt L S, McCubbin J A. The effects of home-based resistance exercise on balance, power, and mobility in adults with multiple sclerosis. Arch Phys Med Rehabil. 2004­­; 85(2): 290-7.
13) مسعودی­نژاد منیره، ابراهیم خسرو، شیروانی حسین. تأثیر برنامۀ تمرین ترکیبی بر قدرت عضلانی و عملکرد حرکتی زنان مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس. نشریۀ فیزیولوژی ورزشی­. 1391؛ 16: 96ـ81.
14) Van Den Berg M, Dawas H, Wade D T, Newman M, Burridge J, Izadi H, et al. Treadmill training for individuals with multiple sclerosis: A pilot randomized trial. J Neursung Psychiatry. 2006; 77(4): 531-3.
15) Taylor N F, Dodd K J, Prasad D, Denisenko S. Progressive resistance exercise for people with multiple sclerosis. Disabil Rehabil. 2006­; 28(18): 1119-26.
16) Korkmaz N C, Kirdi N, Temucin C M, Armutlu K. Improvement of muscle strength and fatigue with high voltage pulsed galvanic stimulation in multiple sclerosis patients- a non-randomized controlled trial. J Pak Med Assoc. 2011­; 61(8): 736-43.
17) Robert W, Erin M, Snook M, Daniel Wynn M D. Physical activity behavior in individuals with secondary progressive multiple sclerosis. Int J MS Care. 2007; 9(4): 139-42.
18) Adler S, Beckers D, Buck M. PNF in practice. 3rd ed. Springer Medizin Verlag; New York. 239: 2008.
19) Sliwa J H. Neuromuscular rehabilitation and electro diagnosis. Arch Phys Med Rehabil. 2005; 86(3 Suppl 1): 28-32.
20) Phillips W T, Ziuraitis J R. Energy cost of the ACSM single set resistance training porotocol. J Strength Cond Res. 2003­; 17(2): 350-5.
21) Jackson K, ­Mulcare J. Multiple sclerosis. In: ACSM’s Resources for Clinical Exercise Physiology (2nd ed). In: J. Myers & D. Nieman (Eds.). Baltimore, MD: Lippincott Williams & Wilkins; 2009. P. 34–43.
22) Rossier P, Wade D T. Validity and reliability comparison of 4 mobility measures in patient oresenting neurologic impairment. Arch Phys Med Rehabil. 2001­; 82(1): 9-13.
23) سلطانی محمود، حجازی سید­محمود، نوریان عباس، زنده­دل احمد، اشکان­فر مرضیه. تأثیر یک دوره فعالیت هوازی در آب بر مقیاس ناتوانی جسمانی بیماران مبتلا به ام اس. نشریۀ علوم پزشکی دانشگاه آزاد اسلامی مشهد. 1388؛ 1(3): 20ـ15.
24) Aimeta M, Lampichlera J, Musila U, Spiesbergera R, Pelikana J, Schmida J, et al. High and moderate intensities in strength training in multiple sclerosis. Isokin exerc Sci. 2006; 14: 153.
25) Harvey L, Smith A, Jones R. The effect of weighted leg raises on quadriceps strength, EMG parameters and functional activities in people with multiple sclerosis. Phys Ther. 1999; 85(3): 154-61.
26) Ayan Perez C, Martin Sanchez V, De Sousza Teixeira F, De Paz Fernandez J A. Effect of a resistance training program in multiple sclerosis. Int J Sports Med. 2009­; 30(4): 245-50.
27) Malliaropoulos N, Papalexadris S, Papalada A. The role of stretching in rehabilitation of hamstring injuries: 80 athlete’s follow-up. Med Sci Sports Exerc. 2004­; 36(5): 756-9.
28) Sherry M A, Best T M. A comparison of 2 rehabilitation programs in the treatment of acute hamstring strains. J Orthop Sports Phys Ther. 2004­; 34(3): 116-25.
29) Gutierrez G M, Chow J W, Tillman M D, McCoy S C, Castellano V, White L J. Resistance training improves gait kinematics in persons with multiple sclerosis. Arch Phys Med Rehabil. 2005­; 86(9): 1824-9.
30) Thoumie P, Mevellec E. Relation between walking speed and muscle strength is affected by somatosensory loss in multiple sclerosis. J Neurol Neurosurg Psychiatry. 2002­; 73(3):  313-5.
31) Dalgas U, Stenager E, Jakobsen J, Petersen T, Hansen H J, Knudsen C, et al. Resistance training improves muscle strength and functional capacity in multiple sclerosis. Neurology. 2009; 73(18): 1478-84.
32) Broekmans T, Roelants M, Feys P, Alders G, Gijbels D, Hanssen I, et al. Effects of long-term resistance training and simultaneous electro-stimulation on muscle strength and functional mobility in multiple sclerosis. Mult Scler. 2010 ­; 17(4): 468–77.
33) صادقی حیدر، نقی­نژاد فهیمه، رجبی حمید. 8 هفته تأثیر یک دوره تمرین قدرتی بر برخی پارامترهای کیفی راه­رفتن زنان سالمند سالم. نشریۀ سالمندی ایران. 1387؛ 9(10): 6ـ30.
34) اعتمادی­فر مسعود، چیت­ساز احمد. مولتیپل اسکلروزیس. چاپ سوم. اصفهان: انتشارات دانشگاه علوم پزشکی؛ 1384. ص 6ـ30.
35) Mary L F, Leuschen M P, Huisinga J, Schmaderer L, Vogel J, Kucera D, et al. Impact of resistance training on balance and gait in multiple sclerosis. International Journal of MS Care. 2010; 12: 6–12.