نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

کارشناس ارشد دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی

چکیده

این پژوهش با هدف اجرای تعیین میزان همبستگی ظرفیت حیاتی دانش‌آموزان دختر 11 تا 17 سالۀ سنجیده­شده به دو روش اسپیرومتری و معادلۀ آلومتری انجام گردید. بدین ­منظور، 311 ­دانش‌آموز با میانگین سنی 3± 14 سال، ­­وزن 9± 83/48 کیلوگرم و ­­قد 63/7±153 سانتی­متر انتخاب شدند و ظرفیت حیاتی آن­ها توسط دستگاه اسپیرومتر و نیز از طریق معادلۀ آلومتری محاسبه گردید. جهت تعیین میزان همبستگی بین دو روش مذکور نیز ضریب همبستگی پیرسون مورد استفاده قرار گرفت. همچنین، تفاوت بین میانگین­های ظرفیت حیاتی گروه ورزشکار و غیر­ورزشکار با استفاده از آزمون تی در گروه­های مستقل مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان می­دهد که معادلۀ آلومتری در تعیین ظرفیت حیاتی دانش‌آموزان دختر 11 تا 17 ساله از روایی 0.83=­r و 0.86=­­α برخوردار است و بین میانگین­های ظرفیت حیاتی گروه ورزشکار و غیرورزشکار تفاوت معناداری وجود ندارد. علاوه­براین، یافته­ها حاکی از این هستند که در شرایط عدم­ دسترسی به آزمایشگاه و دستگاه اسپیرومتری، می‌توان از معادلۀ آلومتری برای تعیین ظرفیت حیاتی دانش‌آموزان دختر 11 تا 17 ساله استفاده نمود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

1) رولند توماس دبلیو. فیزیولوژی ورزشی کودکان. مترجمان­: گائینی عباسعلی، خالدی ندا. چاپ اول­. تهران: انتشارات سمت 1389. ص161-50. 
2) رولند توماس دبلیو. فیزیولوژی ورزشی دوران رشد. مترجم :گائینی عباسعلی. چاپ اول. تهران: انتشارات دانش­افروز؛ 221. 1379. ص343-221. 
3) حیدری معصومه، ذوالاکتاف وحید. ارزیابی روایی نسخۀ فارسی آزمون سخن­گفتن جهت تعین شدت تمرین هوازی در دختران سالم جوان. نشریۀ فیزیولوژی ورزشی. 1393؛ 6(24): 70ـ61.
4) Chatterjee S, Chatterjee P, Bandyopadhyay A. Prediction of maximal oxygen consumption from body mass, height and body surface area in young sedentary subjects. Indian J physiol Pharmacol. 2006; 50(2): 181-6.
5) آقا­علی­نژاد حمید، ملانوری مهدیه، شریف­نژاد علی، دلفان مریم، مشکوتی فرحناز. ارتباط بین قد و توان هوازی بیشینه در آزمون­های پله کویین و سنجش گازهای تنفسی روی چرخ کارسنج. فصل­نامۀ پژوهش در علوم ورزشی. 1388­؛ 1(22): 83­ـ71.
6) Ruten franz J, Andersen K L­­, Seliger V, Klimmer F. Exercise ventilation during the growth sport period: Comparison between two European countries. Eru J Pediatr. 1981; 136: 135-42.
7) Lyons H A, Tanner R W. Total lung volume and its subdivisions in children normal standards. J Appl Physiol. 1982­; 17: 601- 14.
8) گائینی عباسعلی، کاشف مجید، صابری نوغانی زهرا­، رمضانی علیرضا. تعیین روایی معادلۀ آلومتری ویژۀ اندازه­گیری vo 2 max دانش­آموزان دختر 16ـ­­­12 سالۀ شهر مشهد­. نشریۀ المپیک. 1389؛ (49): 17ـ107.
9) Karlberg E M, Chank N, Karlberg J P, Luk K D, Leong J C. Lung function refrence values in Chinese children and adolescents in Hongkong. Amj Respire Crit C­are Med. 2000; 162: 430­-5.
10) Cordero P J, Morals P, Benlloch E, Miravet L, Cebrian J. Static lung volumes reference values from a Latin population of Spanish descent. Respiration. 1999; 66: 242-50.
11) حاجی­نیا مرتضی، حامدی­نیا محمدرضا، حقیقی امیرحسین. ارتباط بین توان هوازی با سطح فعالیت بدنی و عوامل تن­سنجی در پسران 16ـ12 سال. نشریۀ فیزیولوژی ورزشی­­. 1393؛ 6(23): 68ـ55.
12) Ozcelik O, Aslan M, Ayar A, Kelestimur H. Effects of body mass index on maximal work production capacity and aerobic fitness during incremental exercise. Physiol Res. 2004; 53(2): 165-70.
13) Palk M J. Spirometric predicted values for teenage boys: relation to body composition and exercise performance. Bull Eur Physio Pathol Respire. 1982; 18: 159-64.
14) Lanteri C J, Sly P D. Changes in respiratory mechanics with age. J Appl Physiol. 1993­; 74: 369-78.
15) Hagberg J M, Yerg J E, Seals D R. Pulmonary function in young and older athletes and untrained men. J Appl Phys. 1988­; 41: 101-5.
16) Bowers R, Fox L E. The physiology basis of physical education;Brown and benchmark publisher. 1989; (4): 212-4. 
17) Xuan W, Peat J K, Toelle B G, Marks G B, Berry G, Woolcock A J. Lung function growth and its relation to airway hyperresponsiveness and recent wheeze. Results from a Longitudinal population study. Am J Respir Crit Care Med. 2000;   161­(6): 1820-­4.
18) Fariaa A G, Ribeiroa M A, Marsonb F A, Schivinskic C.Severino SD.Ribeiro JD.Barrosfilho AA. Effect of exercise test on pulmonary function of obese adolescents. J Pediatr (Rio J). 2014; 90(3):242-249. 
19) ناظم فرزاد. تأثیر برنامۀ توانبخشی هوازی بر پارامترهای اسپیرومتری مردان میان­سال چاق­ با بیماری آسم مزمن. نشریۀ فیزیولوژی ورزشی. 1391؛ (15): 26­ـ13.
20) Farid R, Jabbari Azad F, Ebrahimi A.Baradaran rahimi M.Khaledan A.Talaei M.etal. Effect of aerobic exercise training on pulmonary function in asthmatic patients. Training J Allergy, Asthma and Immunology. 2005;4(3): 133-7.
21) Brisswalter J P­, Legros M. Durand running economy preferred step length correlated to body dimensions in elite middle distance runners. J Sports Med Phys Fitness­. 1996; ­36: 7-15.
22) Tartaruga M P, Peyré-Tartaruga L A, Coertjens M, De Medeiros M H, Kruel L F M. The Ifluence of the allometric scale on the relationship between running economy and biomechanical variables in distance runners. Biology of Sport. 2009;26: 263-273.
23) گائینی عباسعلی، رحمانی­نیا فرهاد، حسینی سیده­مرجان. بررسی رابطۀ بین توان هوازی با ترکیب و ابعاد بدن دانش­آموزان دختر غیرورزشکار. فصل­نامۀ المپیک. 1379؛ 4­-3(18): 66­-57.