نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناسی‌ارشد فیزیولوژی ورزشی، دانشکدة تربیت‌بدنی و علوم ورزشی، دانشگاه شهید باهنر، کرمان، ایران

2 دانشیار فیزیولوژی ورزشی، دانشکدة تربیت‌بدنی و علوم ورزشی، دانشگاه شهید باهنر، کرمان، ایران

3 استادیار فیزیولوژی ورزشی، دانشکدة تربیت‌بدنی و علوم ورزشی، دانشگاه شهید باهنر، کرمان، ایران

4 استادیار مؤسسة فارماکولوژی، مرکز تحقیقات علوم اعصاب کرمان، دانشگاه علوم پزشکی، کرمان، ایران و مرکز تحقیقات علوم اعصاب، مرکز تحقیقات بیماری‌های دهان و دندان، دانشگاه علوم پزشکی، کرمان، ایران

چکیده

کاهش سطوح کاتکولامین‌ها عامل مؤثر در وقوع بیش‌فعالی  (ADHD)است. هدف از انجام‌دادن پژوهش حاضر، مطالعة اثر اعمال هم‌زمان 12 هفته تمرین ایروبیک، یوگا و مصرف امگا-سه بر درجة بیش‌فعالی و سطوح کاتکولامین‌های دانش‌آموزان بیش‌فعال هفت تا 11 سال بود. 43 دانش‌‌آموز به‌صورت تصادفی به گروه‌های کنترل سالم (تعداد = هشت)، کنترل بیش‌فعال (تعداد = هشت)، امگا‌-سه بیش‌فعال (تعداد = نُه)، تمرین بیش‌فعال (تعداد = نُه) و تمرین + امگا‌-سه بیش‌فعال (تعداد = نُه) تقسیم شدند. گروه‌های تمرینی 12 هفته تمرین ایروبیک و یوگا (پنج جلسة 35 تا 60 دقیقه‌‌ای) و گروه‌های مصرف مکمل، امگا‎-سه (روزانه 1200 میلی‌گرم) مصرف کردند. سطوح اپی‌نفرین و نوراپی‌نفرین ادرار و درجة بیشفعالی آزمودنی‌ها قبل و بعد از مطالعه اندازه‌گیری شد و با استفاده از آزمون تحلیل کواریانس در بین گروه‌ها مقایسه شد. در ابتدای مطالعه، سطوح اپی‌نفرین و نور‌اپی‌نفرین گروه کنترل بیش‌فعال به‌طور معناداری از گروه سالم پایین‌تر بود (P < 0.01). در انتهای مطالعه، سطوح اپی‌نفرین ادرار گروه امگا‌-سه (P < 0.01)، نوراپی‌‌نفرین ادرار گروه تمرین (P < 0.01) و هر دو یعنی اپی‌نفرین و نوراپی‌نفرین گروه ترکیبی در مقایسه با گروه کنترل بیش‌فعال (P < 0.01) به‌طور معناداری بالاتر بود. مقادیر پس‌آزمون درجة بیش‌فعالی در گروه‌های امگا‌-سه (P < 0.01)، تمرین (P < 0.01) و ترکیبی (P < 0.01) در مقایسه با گروه کنترل بیش‌فعال به‌طور معنا‌داری کم بود. همچنین در گروه ترکیبی مقادیر بیش‌فعالی از گروه تـمرین کمتر بود (P < 0.01). پژوهش حاضر نشان داد که مصرف امگا-سه و انجام‌دادن تمرین ایروبیک و یوگا به‌تنهایی، به‌ترتیب با افزایش سطوح اپی‌نفرین و نوراپی‌نفرین موجب بهبود بیش‌فعالی ‌می‌شود و اعمال هر دو متغیر به‌طور هم‌زمان، با هدف قراردادن هر دو هورمون این اثرهای مفید را تشدید می‌کند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

  1. Johnston C, Mash EJ, Miller N, Ninowski JE. Parenting in adults with attention-deficit/hyperactivity disorder (ADHD). Clinical Psychology Review. 2012;32(4):215-28.
  2. Kaplan B, Sadock V. synopsis of psychiatry: Updated with DSM-5. Wolter Kluwer: Amazon. 2015.
  3. Messan F, Tito A, Gouthon P, Nouatin KB, Nigan IB, Blagbo AS, et al. Comparison of catecholamine values before and after exercise-induced bronchospasm in professional cyclists. Tanaffos. 2017;16(2):136.
  4. Peaston RT, Weinkove C. Measurement of catecholamines and their metabolites. Annals of clinical biochemistry. 2004;41(1):17-38.
  5. Ising H, Braun C. Acute and chronic endocrine effects of noise: review of the research conducted at the Institute for Water, Soil and Air Hygiene. Noise and health. 2000;2(7):7.
  6. Chang JP-C, Su K-P, Mondelli V, Pariante CM. Omega-3 polyunsaturated fatty acids in youths with attention deficit hyperactivity disorder: a systematic review and meta-analysis of clinical trials and biological studies. Neuropsychopharmacology. 2018;43(3):534-45.
  7. Ginsberg Y, Quintero J, Anand E, Casillas M, Upadhyaya HP. Underdiagnosis of attention-deficit/hyperactivity disorder in adult patients: a review of the literature. The primary care companion for CNS disorders. 2014;16(3).
  8. Wigal SB, Nemet D, Swanson JM, Regino R, Trampush J, Ziegler MG, et al. Catecholamine response to exercise in children with attention deficit hyperactivity disorder. Pediatric research. 2003;53(5):756-61.
  9. Banaschewski T, Belsham B, Bloch MH, Ferrin M, Johnson M, Kustow J, et al. Supplementation with polyunsaturated fatty acids (PUFAs) in the management of attention deficit hyperactivity disorder (ADHD). Nutrition and health. 2018;24(4):279-84.
  10. Lin Y-J, Lo K-W, Yang L-K, Gau SS-F. Validation of DSM-5 age-of-onset criterion of attention deficit/hyperactivity disorder (ADHD) in adults: Comparison of life quality, functional impairment, and family function. Research in developmental disabilities. 2015;47:48-60.
  11. Derbyshire E. Do omega-3/6 fatty acids have a therapeutic role in children and young people with ADHD? Journal of lipids. 2017.
  12. Shapiro H, Tehilla M, Attal-Singer J, Bruck R, Luzzatti R, Singer P. The therapeutic potential of long-chain omega-3 fatty acids in nonalcoholic fatty liver disease. Clinical nutrition. 2011;30(1):6-19.
  13. Widenhorn-Müller K, Schwanda S, Scholz E, Spitzer M, Bode H. Effect of supplementation with long-chain ω-3 polyunsaturated fatty acids on behavior and cognition in children with attention deficit/hyperactivity disorder (ADHD): A randomized placebo-controlled intervention trial. Prostaglandins, Leukotrienes and Essential Fatty Acids. 2014;91(1-2):49-60.
  14. Alshehri AA, Kalakatawi MH, Maia GH, Sohail S, Faidah H, Qahwaji DM, et al. Effect of omega-3 fatty acid supplementation on some of the physiochemical changes in boys with moderate adhd symptoms. International Journal of Biology and Biotechnology. 2018;15(1):13-7.
  15. Balasubramaniam M, Telles S, Doraiswamy PM. Yoga on our minds: a systematic review of yoga for neuropsychiatric disorders. Frontiers in PSYCHIATRY. 2013;3:117.
  16. Erickson K, Kramer AF. Aerobic exercise effects on cognitive and neural plasticity in older adults. British journal of sports medicine. 2009;43(1):22-4.
  17. Miller M, Hinshaw SP. Does childhood executive function predict adolescent functional outcomes in girls with ADHD? Journal of abnormal child psychology. 2010;38(3):315-26.
  18. Ko I-G, Kim S-E, Kim T-W, Ji E-S, Shin M-S, Kim C-J, et al. Swimming exercise alleviates the symptoms of attention-deficit hyperactivity disorder in spontaneous hypertensive rats. Molecular medicine reports. 2013;8(2):393-400.
  19. Cho HS, Baek DJ, Baek SS. Effect of exercise on hyperactivity, impulsivity and dopamine D2 receptor expression in the substantia nigra and striatum of spontaneous hypertensive rats. Journal of exercise nutrition & biochemistry. 2014;18(4):379.
  20. Jensen PS, Kenny DT. The effects of yoga on the attention and behavior of boys with attention-deficit/hyperactivity disorder (ADHD). Journal of attention disorders. 2004;7(4):205-16.
  21. Lane AM, Crone-Grant D, Lane H. Mood changes following exercise. Perceptual and motor skills. 2002;94(3):732-4.
  22. Gessa G, Biggio G, Fadda F, Corsini GU, Tagliamonte A. Tryptophan-free diet: a new means for rapidly decreasing brain tryptophan content and serotonin synthesis. Acta vitaminologica et enzymologica. 1975;29(1-6):72.
  23. Bent S, Bertoglio K, Ashwood P, Bostrom A, Hendren RL. A pilot randomized controlled trial of omega-3 fatty acids for autism spectrum disorder. Journal of autism and developmental disorders. 2011;41(5):545-54.
  24. Sorgi PJ, Hallowell EM, Hutchins HL, Sears B. Effects of an open-label pilot study with high-dose EPA/DHA concentrates on plasma phospholipids and behavior in children with attention deficit hyperactivity disorder. Nutrition journal. 2007;6(1):16.
  25. Takeuchi T, Fukumoto Y, Harada E. Influence of a dietary n-3 fatty acid deficiency on the cerebral catecholamine contents, EEG and learning ability in rat. Behavioural brain research. 2002;131(1-2):193-203.
  26. Hebert S, Lupien SJ. Salivary cortisol levels, subjective stress, and tinnitus intensity in tinnitus sufferers during noise exposure in the laboratory. International journal of hygiene and environmental health. 2009;212(1):37-44.
  27. Danese E, Tarperi C, Salvagno GL, Guzzo A, Sanchis-Gomar F, Festa L, et al. Sympatho-adrenergic activation by endurance exercise: effect on metanephrines spillover and its role in predicting athlete’s performance. Oncotarget. 2018;9(21):15650.
  28. Zouhal H, Jacob C, Delamarche P, Gratas-Delamarche A. Catecholamines and the effects of exercise, training and gender. Sports medicine. 2008;38(5):401-23.