نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 گروه مدیریت ورزشی، دانشکده علوم ورزشی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران
2 گروه روانشناسی علوم اعصاب شناختی، دانشکدۀ روانشناسی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران
3 گروه فیزیولوژی ورزشی، دانشکده علوم ورزشی، دانشگاه رازی
4 مرکز تحقیقات عملکرد انسان، گروه علوم ورزشی، دانشگاه کنستانس، کنستانس، آلمان
چکیده
هدف از مطالعۀ حاضر؛ بررسی تأثیر مدل‌های مختلف تحریک الکتریکی مستقیم فراجمجمه‌ای بر تصمیم‌گیری ریسک‌پذیر داورانِ رشته‌های ورزش تیمی بود. 24 داور مرد در ورزش‌های فوتبال، فوتسال، والیبال، بسکتبال و هندبال (با دامنۀ سنی 19 تا 38 سال، درجۀ داوری: درجۀ 3 تا ملی؛ سابقۀ داوری: 2 تا 18 سال) به صورت داوطلبانه در این مطالعه شرکت کردند. بعد از جلسۀ آشنایی، آزمودنی‌ها در سه جلسۀ مجزا با فاصلۀ حداقل 72 ساعت در آزمایشگاه حضور یافتند. در یک طرح درون‌گروهی به شیوۀ دوسویه کور و به صورت موازنۀ متقابل، هر آزمودنی 3 نوع تحریک الکتریکی شامل تحریک آنُد، کاتُد و شَم را بر روی قشر خلفی-جانبی پیش پیشانی راست دریافت نمود. قبل و بعد از هر نوع تحریک؛ تکالیف روانشناختیِ تکانشگری برو/نرو و بازی قمار آیوا انجام شد. نتایج با استفاده از آزمون آنالیز واریانس دوراهۀ مرکب نشان داد که مقادیر دلتای IGT در شرایط آنُد و کاتد در مقایسه با شَم به‌شکل معنی‌داری بیشتر بود (به ترتیب، p=0.003، p=0.01). همچنین، نتایج نشان داد که مقادیر دلتای IMP در شرایط آنُد و شَم در مقایسه با کاتُد افزایش معنی‌داری داشت (به ترتیب، p=0.0001، p=0.002). به عنوان یک یافتۀ جدید، این نتایج نشان دهندۀ اثرات مثبت تحریک آنُد بر روی قشر خلفی-جانبی پیش پیشانی راست بر عوامل مرتبط با تصمیم‌گیری ریسک‌پذیر در داوران ورزشی مرد است. در پایان، می‌توان چنین نتیجه‌گیری نمود که tDCS احتمالاً می‌تواند به عنوان ابزاری برای بهبود تصمیم‌گیری ریسک‌پذیر داوران ورزشی مورد استفاده قرار گیرد، گرچه تأئید نهایی این امر نیاز به انجام تحقیقات متعدد دیگری دارد.
کلیدواژه‌ها
- Lorenza S. Colzato, MAN, Armin Kibele. Noninvasive Brain Stimulation and Neural Entrainment Enhance Athletic Performance—a Review. J Cogn Enhanc. 2017;1:73-9.
- Davis NJ. Neurodoping: brain stimulation as a performance-enhancing measure. Sports Med. 2013;43(8):649-53.
- Ehsan Amiri RG, Hamid Rajabi, Zahra Rezasoltani, Kamran Azma, Aboozar Kavehee. Changes in corticospinal excitability and motoneurones responsiveness during and within a time-course after submaximal fatiguing contractions (In Persian). Sport Physiology. 2019;10(39):33-50.
- Hossein Ramezani ZFM, Somayeh Namdar Tajari, Reza Khanbabaie. The Acute Effect of Post-Activation Potentiation with Transcranial Random Noise Stimulation on Some Electrophysiological and Functional Variables of Athletic Men (In Persian). Sport Physiology. 2020;11(44):31-54.
- Okano AH, Fontes EB, Montenegro RA, Farinatti Pde T, Cyrino ES, Li LM, et al. Brain stimulation modulates the autonomic nervous system, rating of perceived exertion and performance during maximal exercise. Br J Sports Med. 2015;49(18):1213-8.
- Reardon S. 'Brain doping' may improve athletes' performance. Nature. 2016;531:283-4.
- Vazne Ž, Rudzītis A, Lāriņš V. Jauno basketbolistu psiholoģiskās sagatavotības faktoru struktūra. ATEE Spring University Teacher of the 21st Century: Quality Education for quality teaching. Newcastle: Cambridge Scholars Pulishing; 2008:126-34.
- Ouellet J, McGirr A, Van den Eynde F, Jollant F, Lepage M, Berlim MT. Enhancing decision-making and cognitive impulse control with transcranial direct current stimulation (tDCS) applied over the orbitofrontal cortex (OFC): A randomized and sham-controlled exploratory study. J Psychiatr Res. 2015;69:27-34.
- Stanford MS, Mathias CW, Dougherty DM, Lake SL, Anderson NE, Patton JH. Fifty years of the Barratt Impulsiveness Scale: An update and review. Per Individ Dif. 2009;47(5):385-95.
- Dickman SJ. Functional and dysfunctional impulsivity: personality and cognitive correlates. J Pers Soc Psychol. 1990;58(1):95.
- Bechara A, Tranel D, Damasio H, Damasio AR. Failure to respond autonomically to anticipated future outcomes following damage to prefrontal cortex. Cerebral cortex (New York, NY : 1991). 1996;6(2):215-25.
- Woods AJ, Antal A, Bikson M, Boggio PS, Brunoni AR, Celnik P, et al. A technical guide to tDCS, and related non-invasive brain stimulation tools. Clin Neurophysiol. 2016;127(2):1031-48.
- Gandiga PC, Hummel FC, Cohen LG. Transcranial DC stimulation (tDCS): a tool for double-blind sham-controlled clinical studies in brain stimulation. Clinical neurophysiology : official journal of the International Federation of Clinical Neurophysiology. 2006;117(4):845-50.
- Bechara A, Damasio AR, Damasio H, Anderson SW. Insensitivity to future consequences following damage to human prefrontal cortex. Cognition. 1994;50(1-3):7-15.
- Soyata AZ, Aksu S, Woods AJ, İşçen P, Saçar KT, Karamürsel S. Effect of transcranial direct current stimulation on decision making and cognitive flexibility in gambling disorder. European Archives of Psychiatry and Clinical Neuroscience. 2019;269(3):275-84.
- Ota K, Shinya M, Kudo K. Transcranial Direct Current Stimulation Over Dorsolateral Prefrontal Cortex Modulates Risk-Attitude in Motor Decision-Making. Front Hum Neurosci. 2019;13:297.
- Yang X, Gao M, Shi J, Ye H, Chen S. Modulating the Activity of the DLPFC and OFC Has Distinct Effects on Risk and Ambiguity Decision-Making: A tDCS Study. Front Psychol. 2017;8:14-17.
- Moeller FG, Barratt ES, Dougherty DM, Schmitz JM, Swann AC. Psychiatric aspects of impulsivity. Am J Psychiatry. 2001;158(11):1783-93.
- Minati L, Campanhã C, Critchley HD, Boggio PS. Effects of transcranial direct-current stimulation (tDCS) of the dorsolateral prefrontal cortex (DLPFC) during a mixed-gambling risky decision-making task. Cognitive neuroscience. 2012;3(2):80-8.
- Dickman SJ. Impulsivity and information processing. In: McCown WG, Johnson JL, Shure MB. editors. The impulsive client: theory, research, and treatment. Washington, DC: American Psychological Association; 1993. pp. 151-84.
- Richards JB, Zhang L, Mitchell SH, de Wit H. Delay or probability discounting in a model of impulsive behavior: effect of alcohol. J Exp Anal Behav. 1999;71(2):121-43.
- Schmidt RA, Lee TD, Winstein C, Wulf G, Zelaznik HN. Motor control and learning: A behavioral emphasis. Sixth Edition. Champaign, IL: Human kinetics; 2018. 309-319.
- Friehs MA, Güldenpenning I, Frings C, Weigelt M. Electrify your game! Anodal tDCS increases the resistance to head fakes in basketball. J Cogn Enhanc. 2020;4(1):62-70.
- Damasio AR. The somatic marker hypothesis and the possible functions of the prefrontal cortex. Philosophical transactions of the Royal Society of London Series B, Biological sciences. 1996;351(1346):1413-20.
- León JJ, Sánchez-Kuhn A, Fernández-Martín P, Páez-Pérez MA, Thomas C, Datta A, et al. Transcranial direct current stimulation improves risky decision making in women but not in men: A sham-controlled study. Behav Brain Res. 2020;382:112485.
- Vinogradov S, Fisher M, de Villers-Sidani E. Cognitive training for impaired neural systems in neuropsychiatric illness. Neuropsychopharmacology: official publication of the American College of Neuropsychopharmacology. 2012;37(1):43-76.
)