نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری فیزیولوژی ورزشی، دانشگاه فردوسی مشهد

2 استاد فیزیولوژی ورزشی، دانشگاه گیلان

چکیده

هدف از پژوهش حاضر مقایسۀ اثر زمان‌های متفاوت مصرف کربوهیدرات قبل از فعالیت ورزشی بر بیشینۀ اکسیداسیون چربی و شدتی از فعالیت که بیشینۀ اکسیداسیون چربی در آن رخ می‌دهد (Fatmax)‌ در دوندگان استقامتی بود. در این پژوهش هشت دوندۀ استقامتی حرفه‌ای (‌با میانگین سنی 61/2±6/21 سال؛ حداکثر اکسیژن مصرفی 7/8±0/63 میلی‌لیتر بر کیلوگرم در دقیقه؛ درصد چربی بدن 92/1±1/9 درصد؛ سابقۀ ورزشی 3±7 سال) به‌عنوان آزمودنی در چهار آزمون جداگانه شرکت نمودند. در جلسۀ اول، آزمودنی‌ها ساعت هشت صبح و در‌حالت ناشتا،‌ آزمون فعالیت ورزشی فزاینده (شامل‌ فعالیت روی نوارگردان تا مرحلۀ خستگی) را به‌منظور تعیین میزان بیشینۀ اکسیداسیون چربی و Fatmax انجام دادند. در جلسۀ دوم، سوم و چهارم نیز با فاصلۀ هفت تا 10 روز، آزمودنی‌ها درحالت ناشتا، مقدار یک گرم گلوکز به‌ازای هرکیلوگرم وزن بدن به‌همراه 500 میلی‌لیتر آب را در فواصل پنج دقیقه، یک ساعت و سه ساعت قبل از شروع آزمون فزاینده مصرف نمودند. مقدار بیشینۀ اکسیداسیون چربی و Fatmax ‌از طریق روش کالری‌سنجی غیرمستقیم با استفاده از دستگاه گازآنالایزر با کمک معادلات عنصرسنجی‌ اندازه‌گیری گردید و آزمون تجزیه‌و‌تحلیل واریانس با اندازه‌گیری‌های مکرر برای تجزیه‌و‌تحلیل آماری مورد استفاده قرار گرفت. زمانی‌که کربوهیدرات، پنج دقیقه و یک ساعت قبل از اجرای فعالیت ورزشی مصرف شده بود، بیشینۀ اکسیداسیون چربی و Fatmax به‌ترتیب کمترین و بیشترین کاهش را نشان می‌داد. همچنین، بیشینۀ اکسیداسیون چربی و Fatmax در وضعیت ناشتا به‌طور معناداری نسبت به وضعیت مصرف کربوهیدرات در فواصل پنج دقیقه، یک ساعت و سه ساعت قبل از فعالیت ورزشی بالاتر بود (0.05>P)؛ اما تفاوت معناداری در میزان بیشینۀ اکسیداسیون چربی و Fatmax بین وضعیت‌های متفاوت مصرف کربوهیدرات مشاهده نگردید. به‌طور‌کلی، نتایج حاکی از آن است که مصرف کربوهیدرات در زمان‌های متفاوت قبل از فعالیت ورزشی باعث کاهش بیشینۀ اکسیداسیون چربی و جابه‌جایی Fatmax به شدت پایین‌تری از فعالیت می‌شود؛ بدان‌معنا‌که شروع کاهش اکسیداسیون چربی در شدت پایین‌تری رخ می‌دهد و آزمودنی‌ها بیشتر به منابع کربوهیدرات وابسته می‌شوند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

  1. Venables M C, Achten J, Jeukendrup A E. Determinants of fat oxidation during exercise in healthy men and women: A cross-sectional study. Journal of Applied Physiology. 2005; 98(1): 160-67.
  2. Achten J, Gleeson M, Jeukendrup A E. Determination of the exercise intensity that elicits maximal fat oxidation. Medicine and Science in Sports and Exercise. 2002; 34(1): 92-97.
  3. Lima-Silva A E, Bertuzzi R C, Pires F O, Gagliardi J F, Barros R V, Hammond J, et al. Relationship between training status and maximal fat oxidation rate. Journal of Sports Science & Medicine. 2010; 9(1): 31-35.
  4. Achten J, Jeukendrup A E. The effect of pre-exercise carbohydrate feedings on the intensity that elicits maximal fat oxidation. Journal of Sports Sciences. 2003; 21(12): 1017-24.
  5. Ashley C D, Kramer M L, Bishop P. Estrogen and substrate metabolism: A review of contradictory research. Sports Medicine. 2000; 29(4): 221-7.
  6. Bogdanis G C, Vangelakoudi A, Maridaki M. Peak fat oxidation rate during walking in sedentary overweight men and women. Journal of Sports Science & Medicine. 2008; 7(4): 525-31.
  7. Hawley J A, Schabort E J, Noakes T D, Dennis S C. Carbohydrate-loading and exercise performance. An update. Sports Medicine. 1997; 24(2): 73-81.
  8. Hargreaves M, Hawley J A, Jeukendrup A. Pre-exercise carbohydrate and fat ingestion: Effects on metabolism and performance. Journal of Sports Sciences. 2004; 22(1): 31-8.
  9. Brouns F, Rehrer N J, Saris W H, Beckers E, Menheere P, ten Hoor F. Effect of carbohydrate intake during warming-up on the regulation of blood glucose during exercise. International Journal of Sports Medicine. 1989; 10 Sup 1: S68-75.
  10. Horowitz J F, Mora-Rodriguez R, Byerley L O, Coyle E F. Lipolytic suppression following carbohydrate ingestion limits fat oxidation during exercise. The American Journal of Physiology. 1997; 273(4 Pt 1): E768-75.
  11. Van Loon L J, Greenhaff P L, Constantin-Teodosiu D, Saris W H, Wagenmakers A J. The effects of increasing exercise intensity on muscle fuel utilisation in humans. The Journal of Physiology. 2001; 536(Pt 1): 295-304.
  12. Gray S C, Devito G, Nimmo M A. Effect of active warm-up on metabolism prior to and during intense dynamic exercise. Medicine and Science in Sports and Exercise. 2002; 34(12): 2091-6.
  13. Romijn J A, Coyle E F, Sidossis L S, Rosenblatt J, Wolfe R R. Substrate metabolism during different exercise intensities in endurance-trained women. Journal of Applied Physiology. 2000; 88(5): 1707-14.
  14. Mohebbi H, Damirchi A, Rohani H, Shadmehri S. Comparison of maximal fat oxidation in untrained male and female students. Olympic. 2010; (2): 43-50. (In Persian).
  15. Howley E T, Duncan G E, Del Corral P. Optimum intensity for fat oxidation. Medicine & Science in Sports & Exercise. 1997; 29(5): 199.
  16. Mohebbi H, Azizi M, Tabari E. Effect of time of day on MFO and FATmax during exercise in obese and normal weight women. Physical Education and Sport. 2011; 9(1): 69-79. (In persian).
  17. Khosravi N, Souri R, Shahgholian S. The effect of time of day on fat oxidation indexes (MFO, Fat max, MFO time) in healthy young women. Sport Biosciences. 2012; 5(11): 75-88. (In persian).
  18. Aucouturier J, Rance M, Meyer M, Isacco L, Thivel D, Fellmann N, et al. Determination of the maximal fat oxidation point in obese children and adolescents: Validity of methods to assess maximal aerobic power. European Journal of Applied Physiology. 2009; 105(2): 325-31.
  19. Rohani H, Damirchi A, Hasan Nia S, Rohani M. The effects of dehydration on maximal fat oxidation (MFO) and the exercise intensity proportional to the MFO (Fatmax). Olympic. 2008; 4(44): 89-98. (In persian).
  20. Safari Musavi S S, Mohebbi H, Damirchi A, Havanlu F. Effect of reduced muscle glycogen on MFO and Fatmax during exercise in untrained men. Exercise Metabolism. 2012; 2(2): 113-23. (In Persian).
  21. Achten J, Jeukendrup A E. Maximal fat oxidation during exercise in trained men. International Journal of Sports Medicine. 2003; 24(8): 603-8.
  22. Jeukendrup A E, Wallis G A. Measurement of substrate oxidation during exercise by means of gas exchange measurements. International Journal of Sports Medicine. 2005; 26(1): S28-37.
  23. Romijn J A, Coyle E F, Hibbert J, Wolfe R R. Comparison of indirect calorimetry and a new breath 13C/12C ratio method during strenuous exercise. The American Journal of Physiology. 1992; 263(1): E64-71.
  24. Bonen A, Belcastro A N, MacIntyre K, Gardner J. Hormonal responses during intense exercise preceded by glucose ingestion. Canadian Journal of Applied Sport Sciences. 1980; 5(2): 85-90.
  25. Bonen A, Malcolm S A, Kilgour R D, MacIntyre K P, Belcastro A N. Glucose ingestion before and during intense exercise. Journal of Applied Physiology: Respiratory, Environmental and Exercise Physiology. 1981; 50(4): 766-71.
  26. Rohani H, Safari Musavi S S, Golamian S, Farzaneh E. Comparison of maximal fat oxidation and Fatmax in trained and untrained women. Exercise Physiology. 2015; 7(28): 31-44. (In Persian).
  27. Jeukendrup A E. Modulation of carbohydrate and fat utilization by diet, exercise and environment. Biochemical Society Transactions. 2003; 31(6): 1270-3.