نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 کارشناسی‌ارشد فیزیولوژی ورزشی، مدرس مدعو دانشگاه شهرکرد
2 استاد فیزیولوژی ورزشی، دانشگاه گیلان
چکیده
امروزه، یکی از مشکلات جدی در اقشار مختلف جامعه به‌ویژه در گروه سنی نوجوان، فرهنگ حفظ ترکیب و فرم بدن است. اگر واکنش فرد نسبت به ابعاد بدنش همراه با رضایتمندی نباشد، نارضایتی از شکل بدن ایجاد می‌شود. شاخص تودة بدنی یکی از مناسب‌ترین معیارهای سلامتی است که برای تعیین وضعیت تودة بدنی به‌کار می‌رود که به‌نظر می‌رسد با تصور شخص از ترکیب بدنی همسو نیست. هدف این مطالعه، بررسی رابطة شاخص تودة بدنی با رضایتمندی از شکل بدن در دختران دانش‌آموز ورزشکار و غیرورزشکار بود. آزمودنی‌ها 185 نفر ورزشکار و 901 نفر غیرورزشکار 17-15 سال بودند. میانگین وزن به‌ترتیب در گروه ورزشکار 03/9 ± 32/57 و غیرورزشکار 37/9 ± 41/57 کیلوگرم و متوسط شاخص تودة بدنی به‌ترتیب 32/3 ± 62/21 و 68/3 ± 8/21 کیلوگرم بر مترمربع بود. برای جمع‌آوری اطلاعات از فرم رضایت‌نامه، پرسش‌نامة اطلاعات جمعیت‌شناسی، سابقة ورزشی و مقیاس تصویری شکل بدن استفاده شد. نتایج نشان داد که در میزان نارضایتی از شکل بدن اختلاف معناداری دربین ورزشکاران و غیرورزشکاران وجود داشت که در سطح معناداری ۰۳۳/۰، غیرورزشکاران به‌طور قابل‌ملاحظه‌ای از بدن‌های خود ناراضی‌تر بودند. همچنین، همبستگی بین نارضایتی از شکل بدن و فشار اجتماعی برای تغییر وزن در گروه غیرورزشکار برابر با ۴۸۷/۰ و بین ورزشکاران برابر با ۳۹۵/۰ بود. این پژوهش نشان می‌دهد که غیرورزشکاران بیشتر از ورزشکاران درمعرض خطر نارضایتی از شکل بدن هستند و عوامل مؤثر در بروز این نارضایتی در افراد ورزشکار و غیرورزشکار متفاوت است.
کلیدواژه‌ها
موضوعات
- Aflatoonian B, Aflatoonian MR, Baniasadi M, Mirzayi-Susefidi Z, Abasi-Rayeni R. Body mass index status in secondary school students in Kerman, Iran, in 2012. JKMU. 2015;22(1):73-82.
- Garrow JS, Webster J. Quetele’s index (W/H²) as a measure of fatness. INT J OBESITY. 1985;9:147-53.
- Hubbard VS. Defining overweight and obesity: What are the issues? Am J Clin Nutr. 2000;72:1067-8.
- Calle EE, Thun MJ, Petrelli JM, Rodriguez C, Health CW Jr. Body mass index and mortality in a prospective cohort of US adults. N Engl J Med. 1999;341:1097-105.
- Nemati R, Rahmani Nia F, Mohebbi H. Do elite athletes than non-athletes are prone to eating disorders. SPJ. 2011;3(12):131-46. (In Persian).
- Wojtowicz AE, Von Ranson KM. Weighting in on risk factors for body dissatisfaction: A one-year prospective study of middle-adolescent girls body image. NCBI. 2011;9:20-30.
- Alipoor S, Moazami A, ZarraNezhad M, Zahert L. Analysis of the relationship between physical self-concept and body image dissatisfaction in female students. SOC SCI QUART. 2009;5:60-6.
- American Deitetic Association. Position of the American Dietetic Association: Nutrition intervention in the treatment of Anorexia Nervosa, Bulimia Nervosa, and eating disorders not otherwise specified (ENDOS). J Acad Nutr Diet. 2001;101: 810-9.
- Byrne S, McLean N. Elite athletes: Effects of the pressure to be thin. JSAMS. 2002;5:80-94.
- Costarelli V, Stamou D. Emotional intelligence, body image and disordered eating attitudes in combat sport athletes. J Exerc Sci Fit. 2009;7:104-11.
- Dadgostar H, Razi M, Aleyasin A, Alenabi T, Dahaghin S. The relation between athletic sports and prevalence of Amenorrhea and Oligomenorrhea in Iranian female athletes. Asia Pac J Sports Med Arthrosc Rehabil Technol. 2009; 10:1-16.
- Espina A, Asuncion Ortego M, Ochoa de Alda H, Aleman A, Juaniz M. Body shape and eating disorder in a sample of students in the Basque country. Rev Psiquiatr Salud Ment. 2002;6:3-11.
- Fan Y, Li Y, Liu A, Hu X, Ma G, Xu G. Associations between body mass index, weight control concerns and behaviors, and eating disorder symptoms among non-clinical Chinese adolescents. BMC Public Health. 2010;10:314-26.
- Gardner RY, Brown D. Body image assessment: A review of figural drawing scales. Pers Indiv Differ. 2010;48:107-11.
- Garner D, Garfinkel PE. Socio-cultural factors in the development of Anorexia Nervosa. Psychol Med. 1980;10:647-56.
- Hausenblas HA, Downs S. Comparison of body image between athletes and non athletes: A meta-analytic review. J Appl Sport Psychol. 2001;13:323-39.
- Hausenblas HA, McNally KD. Eating disorder prevalence and symptoms for track and field athletes and non athletes. J Appl Spor Psychol. 2004;16:274-86.
- Holm Denoma J, Scaringi V, Gordon K, Van Orden K, Joiner T. Eating disorder symptoms among undergraduate varsity athletes, club athletes, independent exercisers, and non excercisers. Int J Eat Disord. 2009;42:47-53.
- Johnson C, Powers PS, Dick R. Athletes and eating disorders: The national collegiate athletic association study. Int J Eat Disord. 1999;26:179-88.
- Kakeshita IS, Almeida SD. Relationship between body mass index and self-perception among university students. Rev Saude Publ. 2006;40:497-504.
- Klein DA, Walsh BT. Eating disorders: Clinical features and pathophysiology. Ann Epidemiol Public Health. 2004;81:359-74.
- Marchessault G. Body shape perception of aboriginal and non-aboriginal girls and women in Southern Manitoba Canada. Can J Diabetes. 2004;28:369-79.
- Martinsen M, Bratland Sanda S, Eriksson AK, Sundgot Borgen J. Dieting to win or to be thin? A study of dieting and disordered eating among adolescent elite athletes and non-athletes controls. Br J Soorts Med. 2010;44:70-5.
- Nattive A, Loucks AB, Manore MM, Sanborn CF, Sundgot Borgen J, Warren MP. Position stand: The female athlete triad. Med Sci Sport Exer. 2007;39:1-9.
- Nobakht M, Dezhkam M. An epidemiological study of eating disorders in Iran. Int J Eat Disord. 2000;28:265-71.
- O'Dea Jennifer A, Peter C. Association between socioeconomic status, weight, age and gender, and the body image and weight control practices of 6-19 years old children and adolescents. Health Educ Res. 2001;16:521-32.
- Oliveira F, Bosi FS, Vigario P, Vieira R. Eating behaviors and body image in athletes. Rev Bras Med. 2003;6:357-64.
- Polivy J, Herman CP. Causes of eating disorders. Annu Rev Physiol. 2002;53: 187- 213.
- Ryujin D, Breaux C, Marks A. Symptoms of eating disorders among female distance runners: Can the inconsistencies be unraveled. Arch Womens Ment Health. 1999; 30:71-83.
- Smith A, Petrie T. Reducing the risk of disordered eating among female athletes: A test of alternative interventions. J Appl Sport Psychol. 2008;20:392-407.
- Smith NJ. Excessive weight loss and food: A version simulating Anorexia Nervosa. Pediatrics. 1980;66:139-42.
- Smolak L, Murnen SK, Ruble A. Female athletes and eating problems: A meta-analysis. Int J Eat Disord. 2000;27:371-80.
- Smolak L, Murnen SK. Drive for leanness: Assessment and relationship to gender, gender role and objectification. Body Image. 2008; 5:251-60.
- Stice E. Risk and maintenance factors for eating pathology: A meta-analytic review. Psychol Bull. 2002;128:825-48.
- Swami V, Salem N, Furnham A, Tovee MJ. Initial examination of the validity and reliability of the female photographic figure rating scale for body made assessment. Pers Indiv Differ. 2008;44:1752-61.
- Walsh MM, Wheat ME, Freund K. Detection, evaluation, and treatment of eating disorders. J Gen Intern Med. 2000;15:577-90.
)