نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 دانشیار فیزیولوژی ورزشی، دانشگاه محقق اردبیلی
2 دانشجوی دکتری فیزیولوژی ورزشی، دانشگاه تربیت مدرس
3 دانشجوی دکتری فیزیولوژی ورزشی، دانشگاه محقق اردبیلی
چکیده
هدف مطالعة حاضر، بررسی پاسخهای دستگاه هموستازی به غواصی تفریحی در اعماق نه و 18 متری آبهای آزاد بود. تعداد 20 غواص مرد با میانگین سنی 2/3 ± 5/24 سال، داوطلبانه در پژوهش حاضر شرکت کردند. در هر جلسة غواصی، تعداد 10 نفر در عمق نه متری و تعداد 10 نفر دیگر نیز در عمق 18 متری به فعالیت غواصی میپرداختند که انتخاب آنان به روش تصادفی ساده بود و در جلسة بعدی، جای آنان عوض میشد. غواصی به‌مدت 30 دقیقه به‌طول انجامید. خون‌گیری بلافاصله قبل و بعد از فعالیت غواصی انجام شد. برای تجزیه‌وتحلیل دادهها از آزمون تی استفاده شد. نتایج نشان داد که میانگین تعداد پلاکتها، زمان پروترومبین (PT) و زمان ترومبوپلاستین نسبی فعال‌شده (aPTT)، به‌دنبال فعالیت غواصی در هر دو عمقنهو 18 مترکاهش یافتند (0.05≥P)؛ درحالی‌که مقادیر فیبرینوژن به‌دنبال فعالیت غواصی در هر دو عمق نه و 18 متر و فعالیت فعالکنندة پلاسمینوژن بافتی (tPA) تنها در عمق 18 متر در مقایسه با حالت پایه افزایش یافتند (0.01 > P). همچنین، به‌دنبال غواصی در عمق 18 متر، تعداد پلاکتها و PT کمتر بودند (0.05≥P) و مقادیر فیبرینوژن و فعالیت tPA در مقایسه با غواصی در عمـق نه متـر بیشتر بـودنـد (0.01 > P). به‌نظر میرسد که فعالیت غواصی در آبهای آزاد میتواند دستگاه هموستاز به‌ویژه انعقاد خون را مختل کند. به‌علاوه، عمق غواصی و به‌دنبال آن، ارتفاع رفع فشار پاسخهای هموستازی را تحت‌تأثیر قرار میدهد.
کلیدواژه‌ها
موضوعات
- Bacon SL, Pelletier R, Lavoie KL. The impact of acute and chronic exercise on thrombosis in cardiovascular disease. Thromb Haemost. 2009;101:452–9.
- El-Sayed MS, Ali N, Ali ZE. Aggregation and activation of blood platelets in exercise and training. Sports Med. 2005;35:11–22.
- Sugawara J, Hayashi K, Kurachi S, Tanaka T, Yokoi T, Kurachi K, et al. Age-related effects of regular physical activity on hemostatic factors in men. J Thromb Thrombolysis. 2008;26:203–10.
- Peat E, Dawson M, Mckenzie A, Hillis W S. The effects of acute dynamic exercise on haemostasis in first class Scottish football referees. Brit J Sport Med. 2010;44(8):573-8.
- Perovic A, Dumic J. Recreational scuba diving: negative or positive effects of oxidative and cardiovascular stress. Biochem Med Metab B. 2014;24(2):235-47.
- Radziwon P, Olszanski R, Korsak J, siermontowski P. Factor XII–A Limitation for Divers. Pol J Envirun Stud. 2015;52(3):7-12.
- Tetzlaff K, Shank E S, Muth C M. Evaluation and management of decompression illness an intensivist’s perspective. Intens Care Med. 2003;29(12):2128-136.
- Papadopoulou V. Circulatory bubble dynamics. Physican Sportsmed. 2014;206: 239-49.
- Philp RB. A review of blood changes associated with compression-decompression: Relationship to decompression sickness. PubMed. 1974;1(2):117-50.
- Kawashima M, Tamura H, Noro Y, Takao K, Kitano M, Lehner C, et al. Pathogenesis and prevention of dysbaric osteonecrosis. Decompression Sickness in Divers. Kagashima Univ Res Center S Pac. 1995;25(6):37-46.
- Kawashima M, Tamura H, Nagayoshi I, Takao K, Yoshida K, Yamaqushi T, et al. Hyperbaric oxygen therapy in orthopedic conditions. UHM. 2004;31(1):155-62.
- Bosco G, Yang Z, Savini F, Nubile G. Environmental stress on diving-induced platelet activation. Undersea Hyperbar M. 2001;28(4):207-11.
- Radziwon P, Olszanski R, Tomaszewski R, lipska A, Dabrowiecki Z, orzeniewski P, et al. Decreased levels of PAI-1 and alpha 2-antiplasmin contribute to enhanced fibrinolytic activity in divers. Thromb Res. 2007;121(2):235-40.
- Olszanski R, Radziwon P, Galar M, Klos R, Kloczko J. Diving up to 60 m depth followed by decompression has no effect on pro-enzyme and total thrombin activatable fibrinolysis inhibitor antigen concentration. Blood coagul Fibrin. 2003;14(7):659-61.
- Lambrechts K, Balestra C, Theron M, Henckes A, Galinat H, Mignant F, et al. Venous gas emboli are involved in post-dive macro, but not microvascular dysfunction. Eur J Appl Physiol. 2017;117(2):335-44.
- Olszanski R, Radziwon P, Baj Z, Kaczmarek P, Giedrojc J, Galar M, et al. Changes in the extrinsic and intrinsic coagulation pathways in humans after decompression following saturation diving. Blood Coagul Fibrin. 2001;12(4):269-74.
- Baj Z, Olszanski R, Majewska E, konarski M. The effect of air and nitrox divings on platelet activation tested by flow cytometry. Aviat Space Envir Md. 2000;71(9): 925-8.
- Siahkouhian M, Khodadadi D, Bolboli L. Diurnal variation of haemostatic sponse to exercise in young sedentary males. Biol Sport. 2013;30(2):125-30.
- Dill DB, Costill DL. Calculation of percentage changes in volumes of blood, plasma, and red cells in dehydration. J Appl Phycol. 1974;37(2):247-8.
- Aldemir H, Kilic N. The effect of time of day and exercise on platelet functions and platelet–neutrophil aggregates in healthy male subjects. Mol Cell Bioch. 2005;280 (1-2):119-24.
- Peat E, Dawson M, Mckenzie A, Hillis W S. The effects of acute dynamic exercise on haemostasis in first class Scottish football referees. Brit J Sport Med. 2010;44(8):573-8.
- Pontier JM, Gempp E, Ignatescu M. Blood platelet-derived microparticles release and bubble formation after an open-sea air dive. Appl Physiol-Int Rev. 2012;37(5): 888-92.
- Boussuges A, Succo E, Juhan I, Sainty JM. Activation of coagulation in decompression illness. Aviat Space Envir Md. 1998;69(2):129-32.
- Goad R, Neuman T, Linaweaver P. Hematologic changes in man during decompression: Relations to overt decompression sickness and bubble scores. Aviat Space Envir Md. 1976;47(8):863-7.
- Kannel WB, Agostino RB, Belanger A, Sibershatz H, Tofler G. Long-term influence of fibrinogen on initial and recurrent cardiovascular events in men and women. Am J Cardiol. 1996;78(1):90-2.
- Cadroy Y, Pillard F, Sakariassen K, Thalamas C, Boneu B, Riviere D. Strenuous but not moderate exercise increases the thrombotic tendency in healthy sedentary male volunteers. J Appl Phycol. 2002;93(3):829-33.
- Lund T, Kvernmo H, Sterud B. Cellular activation in response to physical exercise: the effect of platelets and granulocytes on monocyte reactivity. Blood Coagul Fibrin.1998;9(1):63-70.
- Boldt L H, Fraszl W, Rocker J, Schefold J C, Steinach M,Noack T, et al. Changes in the haemostatic system after thermoneutral and hyperthermic water immersion. Eur J Appl Physiol. 2008;102(5):547-54.
- Hilberg T, Glaser D, Prasa D, Sturzebecher J, Gabrel HW. Pure eccentric exercise does not activate blood coagulation. Eur J Appl Physiol. 2005;94(6):718-21.
- Ikarugi H, Taka T, Nakajima S, Noguchi T, Watanabe S, Sasaki Y, et al. Norepinephrine, but not epinephrine, enhances platelet reactivity and coagulation after exercise in humans. J Appl Phycol. 1999;86(1):133-8.
)