نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• فرزانه زینلی ¹
• محمد شریعت زاده جنیدی ²
• جلال الدین نوروزی ¹
• رضا قراخانلو ¹
• محمدرضا رئوفی ¹

¹ دانشگاه تربیت مدرس

² پژوهشگاه تربیت بدنی و علوم ورزشی

چکیده

اهداف: تنفس از طریق بینی دارای فواید بسیاری برای سلامتی، به خصوص در هنگام فعالیت ورزشی است. گیرنده‌های حسی پیاز بویایی (OSNs) به تحریکات مکانیکی ناشی از جریان هوا پاسخ می‌دهند و پاسخ آنها با شدت جریان هوا همبستگی دارد. این اطلاعات منجربه ایجاد نوساناتی در پیاز بویایی می‌شود که به سایر نواحی مغز، از جمله مناطق مرتبط عملکرد شناختی، منتقل می‌شود. بنابراین، به نظر می‌رسد بخشی از اثرات تمرین هوازی بر حافظه به‌واسطه تحریک پیاز بویایی انجام می‌گیرد. بر این‌اساس، این مطالعه به بررسی نقش OSNs در بهبود حافظه کاری به دنبال تمرین ورزشی هوازی می‌پردازد.
مواد و روش‌ها: در این مطالعه از 28 موش صحرایی نر نژاد ویستار (12-14 هفته، با وزن 250-300 گرم) استفاده شد. پس‌‌از الکترودگذاری در پیاز بویایی و هیپوکامپ، حیوانات به 4 گروه تقسیم شدند و به منظور تخریب OSNs از تزریق متیمازول (300 میلی‌گرم/کیلوگرم) استفاده شد. پس از تکمیل پروتکل تمرین (7 هفته/ 5 روز در هفته)، آزمون رفتاری همزمان با ثبت پتانسیل‌های میدانی موضعی به منظور بررسی حافظه کاری انجام و برای بررسی نتایج از روش آماری آنالیز واریانس دوطرفه استفاده شد.
یافته‌ها: نتایج نشان داد که تخریب OSNs در اپیتلیوم بینی به طور معنی‌داری منجربه کاهش ظرفیت حافظه کاری شد (P=0.04). ازطرف دیگر، تمرین ورزشی هوازی منجر به افزایش توان فرکانسی در محدوده دلتا و تتا و بهبود حافظه گردید (P=0.01).
نتیجه‌گیری: ما پیشنهاد می‌کنیم که تحریک غیر تهاجمی OSNs در طول تنفس بینی ممکن است به عنوان یک مکانیسم برای بهبود حافظه کاری از طریق فعالیت ورزشی معرفی شود.

کلیدواژه‌ها

• تمرین ورزشی هوازی
• حافظه کاری
• تنفس بینی
• پتانسیل‌های میدانی موضعی

موضوعات

• عصبی و عضلانی