1
دانشجوی دکتری، گروه فیزیولوژی ورزشی، دانشکده علوم ورزشی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران
2
استاد، گروه فیزیولوژی ورزشی، دانشکده علوم ورزشی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران
10.22089/spj.2025.17632.2350
چکیده
سالمندی با افزایش خطر زوال شناختی همراه است. فعالیتهای ورزشی نقش مهمی در حفظ و بهبود سلامت شناختی سالمندان دارند. شواهد موجود نشان میدهند که فعالیتهای ورزشی مختلف ازجمله فعالیتهای مقاومتی، هوازی و تمرینات ذهن- بدن میتوانند موجب بهبودی درخورتوجهی در حافظه، یادگیری و سایر تواناییهای شناختی در سالمندان شوند. فعالیتهای ورزشی با افزایش سطوح عوامل رشد عصبی مرتبط هستند که این عوامل در شکلپذیری سیناپسها و بقای نورونها نقش کلیدی ایفا میکنند. علاوه بر این، محور عضله- مغز بهعنوان یک مسیر حیاتی در ارتباط بین فعالیتهای ورزشی و عملکرد شناختی مطرح است. میوکاینهای ترشحی از عضلات به مغز میتوانند از طریق بهبود جریان خون مغزی، کاهش التهاب عصبی، افزایش سلامت میتوکندری و تقویت انعطافپذیری عصبی به حفظ و ارتقای عملکردهای شناختی در سنین بالا کمک کنند. این مقاله مروری، تأثیر انواع فعالیتهای ورزشی بر عملکردهای شناختی و برخی سازوکارهای سلولی و مولکولی مربوط را در سالمندان بررسی کرد. درمجموع به نظر میرسد که فعالیتهای ورزشی ترکیبی میتواند بهعنوان رویکردی پیشگیرانه و مؤثر در برابر زوال شناختی و بیماریهای تخریبی عصب ناشی از سالمندی مؤثر باشد؛ بااینحال، هنوز نوع، شدت و حجم بهینه فعالیتهای ورزشی برای دستیابی به حداکثر آثار شناختی مشخص نیست و به انجام تحقیقات بیشتری برای تعیین دستورالعملهای ورزشی بهینه نیاز است. علاوه براین، بررسی عمیقتر سازوکارهای سلولی، مولکولی و عصبی مرتبط با اثرات فعالیت ورزشی بر عملکردهای شناختی در سالمندان نیازمند پژوهشهای بیشتری است تا برنامههای ورزشی بهینه بهمنظور بهبود کیفیت زندگی سالمندان توسعه یابد.
اله وردی, هاجر و فرامرزی, محمد . (1403). فعالیت ورزشی و سلامت مغز در سالمندی: نقش محور عضله-مغز در بهبود عملکردهای شناختی. فیزیولوژی ورزشی, 16(63), 94-67. doi: 10.22089/spj.2025.17632.2350
MLA
اله وردی, هاجر , و فرامرزی, محمد . "فعالیت ورزشی و سلامت مغز در سالمندی: نقش محور عضله-مغز در بهبود عملکردهای شناختی", فیزیولوژی ورزشی, 16, 63, 1403, 94-67. doi: 10.22089/spj.2025.17632.2350
HARVARD
اله وردی, هاجر, فرامرزی, محمد. (1403). 'فعالیت ورزشی و سلامت مغز در سالمندی: نقش محور عضله-مغز در بهبود عملکردهای شناختی', فیزیولوژی ورزشی, 16(63), pp. 94-67. doi: 10.22089/spj.2025.17632.2350
CHICAGO
هاجر اله وردی و محمد فرامرزی, "فعالیت ورزشی و سلامت مغز در سالمندی: نقش محور عضله-مغز در بهبود عملکردهای شناختی," فیزیولوژی ورزشی, 16 63 (1403): 94-67, doi: 10.22089/spj.2025.17632.2350
VANCOUVER
اله وردی, هاجر, فرامرزی, محمد. فعالیت ورزشی و سلامت مغز در سالمندی: نقش محور عضله-مغز در بهبود عملکردهای شناختی. فیزیولوژی ورزشی, 1403; 16(63): 94-67. doi: 10.22089/spj.2025.17632.2350