اثر تمرین هوازی و تزریق آدنوزین بر بیان ژن HIF-1α در مغز رت‌های ویستار پس از سکته مغزی

چکیده

هدف: سکته مغزی یکی از شایع‌ترین اختلالات نورولوژیکی در جهان است که به‌عنوان دومین عامل مرگ‌ومیر شناخته می‌شود. مطالعه حاضر با هدف بررسی اثر ترکیبی تمرین هوازی و تزریق آدنوزین بر بیان ژن HIF-1α در مغز رت‌های ویستار پس از ایسکمی مغزی انجام شد. مواد و روش‌ها: پنجاه سر رت نر بالغ نژاد ویستار با سن 10-8 هفته و وزن270-240 گرم در پنج گروه (شم، کنترل+ایسکمی، ایسکمی+تمرین، ایسکمی+آدنوزین و ایسکمی+آدنوزین+تمرین) قرار گرفتند. پس از القا ایسکمی مغزی، رت ها براساس پروتکل تمرین پنج روز در هفته با سرعت 20 متر در دقیقه با شیب صفر به مدت 18 دقیقه در هفته‌ی اول دویدند و با رعایت اصل افزایش تدریجی به سرعت 30 متر در دقیقه با شیب 10 درجه به مدت 50 دقیقه در هفته‌ی هشتم رسیدند. آدنوزین (mg/kg 3/0) یک‌بار در روز به گروه‌های تحت درمان آدنوزین تزریق شد. 48 ساعت پس از اتمام پروتکل تمرینی، رت‌ها کشته و بافت مغز جهت بررسی بیان ژن HIF-1αبه‌روش PCRبرداشته شد. داده‌ها با آزمون تحلیل واریانس یکطرفه و آزمون تعقیبی بونفرونی تجزیه و تحلیل گردید. یافته‌ها: بیان ژن HIF-1αدر گروه‌های ایسکمی+آدنوزین+تمرین، ایسکمی+تمرین و ایسکمی+آدنوزین به ترتیب بیشترین افزایش را داشت به گونه‌ای که در مقایسه با گروه شم (P<0/001) و کنترل+ایسکمی(P<0/001) معنادار بود. نتیجه‌گیری: ترکیب تمرین هوازی و آدنوزین با فعال‌سازی هم‌زمان مسیرهای انرژی‌زا و پیام‌رسانی سلولی، موجب افزایش بیان HIF-1α و ارتقای بقای نورونی در شرایط ایسکمیک مغزی می‌شود؛ این هم‌افزایی زیستی، ظرفیت بالقوه‌ای برای توسعه پروتکل‌های درمانی و توان‌بخشی هدفمند در بیماران مبتلا به سکته مغزی فراهم می‌آورد.