اثر مداخله ترکیبی و جداگانه تمرین تناوبی با شدت بالا و مکمل‌یاری عصاره بوقناق بر بیومارکرهای آپوپتوز در بافت عضله سولئوس موش‌های نر مبتلا به دیابت نوع 2

عامر بیدنو, غسان; توفیقی, اصغر; جمالی, بهرام; شیری شاهسوار, محمد رضا

doi:10.22089/spj.2025.18090.2376

اثر مداخله ترکیبی و جداگانه تمرین تناوبی با شدت بالا و مکمل‌یاری عصاره بوقناق بر بیومارکرهای آپوپتوز در بافت عضله سولئوس موش‌های نر مبتلا به دیابت نوع 2

مقالات آماده انتشار

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

غسان عامر بیدنو ¹

اصغر توفیقی ²

بهرام جمالی ³

محمد رضا شیری شاهسوار ⁴

¹ گروه فیزیولوژی ورزشی و حرکات اصلاحی، دانشکده علوم ورزشی، دانشگاه ارومیه، ارومیه

² گروه فیزیولوژی ورزشی و حرکات اصلاحی، دانشکده تربیت بدنی و علوم ورزشی، دانشگاه ارومیه، ارومیه

³ گروه علوم پایه، دانشکده پیراپزشکی، دانشگاه علوم پزشکی تبریز، تبریز، ایران

⁴ گروه تغذیه، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی قزوین، قزوین، ایران

10.22089/spj.2025.18090.2376

چکیده

دیابت نوع 2 (T2DM) یک بیماری متابولیکی شایع است که با مقاومت انسولینی و نقص در ترشح انسولین همراه بوده و می‌تواند به آسیب و ضعف عضلانی منجر شود. استرس اکسیداتیو و آپوپتوز از عوامل اصلی آسیب عضلات اسکلتی در دیابت هستند. این بیماری مسیرهای آپوپتوزی را در عضلات فعال کرده و به مرگ سلولی و تحلیل عضلانی می‌انجامد. هدف مطالعه حاضر بررسی اثر تمرینات تناوبی با شدت بالا (HIIT) و عصاره بوقناق، به‌صورت جداگانه و ترکیبی، بر بیومارکرهای آپوپتوز در عضله سولئوس موش‌های دیابتی بود. در این پژوهش، 50 موش صحرایی نر به پنج گروه تقسیم شدند: کنترل سالم، کنترل دیابتی، دیابتی+بوقناق، دیابتی+HIIT و دیابتی+HIIT+بوقناق. دیابت با تزریق استرپتوزوتوسین (STZ) القا شد. پروتکل مداخله شامل شش هفته تمرین HIIT و تجویز خوراکی عصاره بوقناق (100 میلی‌گرم/کیلوگرم) بود. نتایج نشان داد در مقایسه با گروه کنترل دیابتی، موش‌های دریافت‌کننده HIIT کاهش معناداری در سطح Bax (p=0.001) و افزایش سطح Bcl-2 (p=0.001) داشتند. تجویز عصاره بوقناق به‌تنهایی در مقایسه با گروه دیابتی تغییری معنادار در Bax و Bcl-2 ایجاد نکرد (p>0.05). در حالی‌که گروه ترکیبی HIIT+بوقناق نسبت به گروه دیابتی کاهش معنادار Bax (p=0.001)، افزایش Bcl-2 (p=0.001) و کاهش قابل‌توجه نسبت Bax/Bcl-2 را نشان داد که این تغییرات بیشتر از سایر گروه‌های مداخله‌ای بود. این نتایج نشان می‌دهند که تمرین HIIT اثر حفاظتی بر عضلات دیابتی دارد و ترکیب آن با بوقناق می‌تواند این اثرات را تقویت کرده و آپوپتوز را کاهش دهد. به‌طور کلی، مداخله ترکیبی ممکن است رویکردی مؤثر برای مدیریت عوارض عضلانی ناشی از دیابت نوع 2 باشد.

کلیدواژه‌ها

تمرینات تناوبی با شدت بالا

عصاره بوقناق

دیابت نوع 2

آپوپتوز

موضوعات