نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دوره دکتری فیزیولوژی ورزشی دانشگاه خوارزمی

2 عضو هیئت علمی دانشگاه خوارزمی و مدیرگروه تحصیلات تکمیلی دانشکده تربیت بدنی

3 کارشناس ارشد فیزیولوژی ورزشی از دانشگاه خوارزمی

چکیده

هدف از این پژوهش، طراحی آزمون توان بی‌هوازی ویژه بسکتبال بر مبنای آزمون وینگیت 30ثانیه بود. آزمودنی-ها شامل 14نفر از بازیکنان تیم بسکتبال دانشگاه خوارزمی (قد5/9±75/176سانتیمتر، وزن48/9±05/69کیلوگرم، سن17/2±43/22 سال، چربی‌بدن20/6±39/15درصد و BMI43/2±21/22کیلوگرم بر متر مربع) بودند. به همین منظور حداکثر، حداقل و میانگین توان و شاخص خستگی پس از اجرای آزمون وینگیت و آزمون جدید (پیمودن مسافت 35متری با توپ بسکتبال با فاصله‌های استراحتی 10ثانیه ای در6نوبت) محاسبه و میزان لاکتات خون نیز بعد از گذشت 2دقیقه از اجرای هر دو آزمون اندازه‌گیری شد. برای بررسی میزان همبستگی بین شاخص‌های توان و شاخص فیزیولوژیکی (لاکتات‌خون) دو آزمون از ضریب همبستگی پیرسون استفاده شد. نتایج نشان داد بین حداکثر، میانگین وحداقل توان بدست آمده از آزمون جدید و آزمون وینگیت همبستگی معناداری وجود دارد (r=0.64 p=0.002 ، r=0.78 p=0.004، r=0.63 p=0.018) ولی بین شاخص خستگی دو آزمون همبستگی وجود نداشت (r=0.017 p=0.856). در میزان لاکتات 2دقیقه پس از اجرای بین دو آزمون وینگیت و آزمون جدید (به ترتیب 41/12و 078/11میلی‌مول بر لیتر) تفاوتی مشاهده نشد (p=0.289). در بررسی پایایی آزمون جدید بین حداکثر، میانگین، حداقل توان و شاخص خستگی بعد از دو مرتبه اجرا ارتباط معناداری وجود داشت (r=0.755 p=0.002، r=0.781 p=0.001، r=0.645 p=0.013، r=0.645 p=0.013). ‌ر بررسی عینیت آزمون جدید نیز بین حداکثر، میانگین، حداقل توان و شاخص خستگی توسط دو گروه آزمون گیرنده ارتباط معناداری مشاهده شد (r=0.755 p=0.002 ، r=0.935p=0.000، r=0.751 p=0.002، r=0.789 p=0.000). بنابراین با توجه به آزمون وینگیت 30ثانیه آزمون طراحی شده (BAST ) آزمونی معتبر جهت اندازه‌گیری توان بی‌هوازی بازیکنان آماتور بسکتبال است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

1) رستگار مصیب، بررسی همبستگی بین آزمون میدانی RAST، و 300 یارد رفت و برگشت با آزمون وینگیت در اندازه گیری توان بی هوازی بازیکنان فوتسال، پایان نامه کارشناسی ارشد؛1384، دانشگاه تربیت مدرس تهران.
2) هادوی فریده،. اندازه گیری و ارزشیابی در تربیت بدنی. تهران: انتشارات دانشگاه تربیت معلم؛1378، چاپ چهارم
3) Macintosh, B. R & Rishaug, P & Svedahl, K. Assessment of Peak Power and Short-term work capacity. EJAP;2003; 88(6): 572-9
4) قراخانلو رضا، کردی، محمدرضا، گایینی عباسعلی، علیزاده محمدحسین، واعظ موسوی محمدکاظم، و کاشف مجید. آزمونهای سنجش آمادگی جسمانی، مهارتی و روانی. تهران: انتشارات کمیته ملی المپیک جمهوری اسلامی ایران؛1385، چاپ اول،سمت
5) راجی امین. طراحی آزمون توان بی­هوازی ویژه بد مینتون بر مبنای آزمون دویدن بی­هوازی RAST. پایان نامه کارشناسی ارشد؛1385. دانشگاه تربیت معلم تهران.
6) Jakson,A. Change in anaerobic Power of woman ages 20-64yr.ACSM;1996; 28(7):884-91
7) شیرازی اباذر، روایی سنجی برخی از عوامل فیزیولوژیکی آزمون RASTبا ملاک قرار دادن آزمون وینگیت در بازیکنان نخبه فوتسال، پایان نامه کارشناسی ارشد؛1385، دانشگاه تربیت معلم تهران.
8) گودرزی علی اصغر. برآورد اعتبار و پایایی آزمون بی­هوازی RASTدر سنجش توان گلیکولیتیکی مردان جوان (از جنبه مکانیکی و زیست شیمی)، پایان نامه کارشناسی ارشد؛1381، دانشگاه بوعلی سینا همدان.
9) Iakiapeivska, B. The effect of sprint (300m) running on plasma lactate uric acid, cratine and lactate dehydrogenise in competitive hurdler and untained men, JSM phy fitness. 2000; 41:306-11
10) Blacinuas Metal, Long term effects of different training modalities on power, speed, skill and anaerobic capacity in young male basketball players. JSSM ;2006; 5:163-70.
11) Oztuk m, Ozer K, Gokce e. Evaluation of blood lactate in young men after wingate anaerobic power test EJM; 1998; 3 (1):13-6.
12) Nummela, A. Alberts, M. Rijntjes, RP, Luhtanen, P. Reliability and validity of the maximal anaerobic running test.JSM;1996; 2:97-102.
13) صابر کاخکی علیرضا، رجبی حمید، محمدنیا احمدی محسن. بررسی اعتبار و پایایی آزمون بی­هوازی بر مبنای تکرار چابکی (RAAT)و RAST در برآورد توان بی­هوازی دانشجویان فعال.  نشریه علوم حرکتی و ورزش. 1388؛ (14)14: 59-51
14) Raje, T. N. E, Baker, G. S. Optimized and noon optimized high intensity cycling ergometry and running ability in international rugby union player, JSEP;2005; 18(3):26-35
15) Baker,J, Davis,B. International between laboratory and fields measurement of performance,. JSEP;2004; 7(5):44-52
16) Cooper. S. Baker. J. Eaton. Z & Mathew.N.. A Simple multistage field test for the prediction of anaerobic capacity in female games players. Bar. J sport med;2004; 38:784-9.
17) Baker, J. S & ET AL. Maximal shuttle running over 40 m as measure of anaerobic performance. Br j med; 1993.27(4)
18) ادینگتون و ادگرتون، بیولوژی فعالیت بدنی، ترجمه حجت ا. . . نیکبخت، انتشارات سمت، 1380
19) آقاعلی نژاد حمید، قراخانلو رضا، یوسفوند سمیه. برآورد توان بیهوازی با آزمون پرش زیگزاگ جدید با نام (TMAT). فصل نامه المپیک. 1387؛ (2) 16: 108-97
20) حبیبی هادی. طراحی آزمون توان بی­هوازی ویژه بالاتنه برای کشتی. پایان نامه کارشناسی ارشد؛1390، دانشگاه تربیت معلم تهران.
21) Katz, A. Sahlin, K. Role of oxygen in regulation of glycolysis and lactate production in human skeletal muscle.ESSR.1990; Jan18:1-28
22) Allen, D. G, Lamb, G.D. Westerblad, H. Skeletal muscle fatigue: APS. physiological reviews.2008;88:287-332
23) Stanby. W. N. & Brookers. G. A. Control of lactate acid metabolism in contracting muscle and during exercise. ESSR.1990;Jan18:29-63.
24) Robergs, R.A. Ghiasvand, F. Parker, D. Biochemistry of exercise-induced metabolic acidosis. AmJ Physiol Regul Integr Comp Physiol.2004;278:502-516
25) ذولفقاری محمد رضا، مقایسه توان بی­هوازی ورزشکاران با آزمون آزمایشگاهی وینگیت و مارگاریا، پایان نامه کارشناسی ارشد؛1375، دانشگاه تربیت مدرس.
26) Patton,J. F Murphy, M. M. Fredrick F. A. Maximal power outputs during the wingate anaerobic test. IJSM.1985; 6:82-5