نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار فیزیولوژی ورزشی، دانشکده تربیت بدنی و علوم ورزشی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران.

2 دانشجوی دکتری بیوشیمی و متابولیسم ورزشی دانشگاه فردوسی مشهد

چکیده

هدف از این پژوهش تعیین تأثیر هشت هفته تمرین هوازی بر سطوح سرمی آپولیپوپروتئین A-1، B و نیمرخ لیپیدی زنان دارای اضافه وزن بود. جامعه آماری این پژوهش نیمه تجربی را زنان غیرفعال 30-20 ساله با شاخص توده بدنی بیشتر از kg/m2 25، تشکیل می دادند که به روش نمونه گیری قابل دسترس و هدفدار انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه کنترل (10 نفر) و تجربی (11 نفر) تقسیم شدند. آزمودنی‌های گروه تجربی سه جلسه در هر هفته برنامه تمرین هوازی دویدن با شدت %75-55 حداکثر ضربان قلب را به مدت 8 هفته تجربه نمودند. کلیه اندازه‌گیری ها در هر دو گروه در پیش و پس آزمون انجام و از طریق آزمون تی مستقل تحلیل شدند. نتایج این تحقیق نشان داد درصدچربی بدن، شاخص توده بدن، کلسترول، تری گلیسیرید، لیپوپروتئین پرچگال و کم چگال در نتیجه هشت هفته تمرین هوازی تغییر معنی‌داری نداشتند (P>0.05)، در حالی که کاهش معنی‌داری در آپولیپوپروتئین B(0.008= P) و افزایش معنی‌دار در آپولیپوپروتئین A-1 (0.042= P) مشاهده شد. یافته های این مطالعه نشان داد که تمرین هوازی علی رغم عدم کاهش معنی‌دار وزن، درصد چربی بدن و بسیاری از عوامل خطرزای بیماری‌های قلبی عروقی ، سبب بهبود معنی‌دار در مراحل کلیدی روند انتقال معکوس کلسترول می‌شود و این تغییرات اثر مثبتی در پیشگیری از تصلب شرایین و بروز بیماری‌های قلبی عروقی دارند. این یافته نشان داد که متغیرهای apoB و apoA-1 در نتیجه تمرین ورزشی نسبت به LDLو HDL بیشتر دستخوش تغییر قرار گرفته و تأثیرات تمرین را به نحو شایسته‌تری نشان دادند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

1) Boroumand M A, Rekabi V, Davoodi G, Amirzadegan A, Saadat S, Abbasi SH, et al. Correlation between lipoprotein (a) serum concentration and severity of coronary artery stenosis in an Iranian population according to Gensini score. Clin Biochem. 2008; 41(3): 117-20.
2) Ridker P M, Stampfer M J, Rifai N. Novel risk factors for systemic atherosclerosis: A comparison of C-reactive protein, fibrinogen, homocysteine, lipoprotein(a), and standard cholesterol screening as predictors of peripheral arterial disease. JAMA. 2001; 285(19): 2481-5.
3) Boffa M B, Marcovina S M, Koschinsky M L. Lipoprotein (a) as a risk factor for atherosclerosis and thrombosis: Mechanistic insights from animal models. Clinical Biochemistry. 2004; 37(5): 333-43.
4) Frohlich J, A-Sarraf A. Cardiovascular risk and atherosclerosis prevention. Cardiovasc Pathol. 2013; 22(1): 16-8.
5) Superko H R. Advanced lipoprotein testing and sub fractionation are clinically useful. Circulation. 2009; 119: 2383-95.
6) Sadeghi M, Roohafza H, Afshar H, Rajabi F, Ramzani M, Shemirani H, et al. Relationship between depression and apolipoproteins A and B: A case–control study. Clinical .2011; 66: 113-7.
7) Heilbronn L K, Noakes M, Morris A M, Kind K L, Clifton P M. 360His polymorphism of the apolipoproteinA-‌IV gene and plasma lipid response to energy restricted diets in overweight subjects. Atherosclerosis .2000; 150: 187-92.
8) Khuseyinova N, Koenig W. Apolipoprotein A-I and risk for cardiovascular diseases. Curr Atheroscler Rep. 2006; 8(5): 365-73.
9) Fabiana A. The influence of nutrigenetics on the lipid profile: Interaction between genes and dietary habits. Biochem Genet. 2010; 48: 342-55.
10) Wu K. Apolipoprotein E polymorphisms, dietary fat and fiber, and serum lipids: The EPIC Norfolk study. 2007; 28: 2930-6.
11) Haidari M, Moghadam M, Chinicar M, Ahmadieh A, Doosti M. Apolipoprotein B as the best predictor of coronary artery disease in Iranian normolipidemic patients. Clin Biochem. 2001; 34(2): 149-55.
12) Strong J P, McGill H C. The natural history of coronary atherosclerosis. Am J Pathol. 1962; 40(1): 37-49.
13) Sarraf-Zadegan N, Sayed-Tabatabaei F A, Bashardoost N, Maleki A, Totonchi M, Habibi H R, et al. The prevalence of coronary artery disease in an urban population in Isfahan, Iran. Acta Cardiol .1999; 54(5): 257-63.
14) اسدپور پیران‌فر محمد، پردال امیرحمزه، رجبیان افسانه، عبدالهی مرتضی. بررسی دگرگونی میزان CRP و فیبرینوژن به‌دنبال دریافت آسپیرین در بیماران قلبی ـ عروقی. نشریۀ پژوهنده. 1385؛ 11: 42ـ39. 
15) Braith R W, Stewart K J. Resistance exercise training: Its role in the prevention of cardiovascular disease. Circulation. 2006; 113(22): 2642-50.
16) Nikkila F, Kuusi T, Myllynen P. High density lipoprotein and apolipoprotein A1 during physical inactivity. Atherosclerosis. 1999; 37(2): 457-62.
17) Atella V1, Brady ACatapano ALCritchley JGraham IMHobbs FDLeal JLindgren PVanuzzo DVolpe MWood DPaoletti R. Bridging science and health policy in cardiovascular disease: Focus on lipid management. A Report from a Session held during the 7th International Symposium on Multiple Risk Factors in Cardiovascular Diseases: Prevention and Intervention—Health Policy, in Venice, Italy, on 25 October, 2008. Atherosclerosis Supplement journal. 2009; 10(1):3-21.
18) Zhang L, Qin L Q, Liu A P, Wang P Y. Prevalence of risk factors for cardiovascular disease and their associations with diet and physical activity in suburban Beijing, China. J Epidemiol. 2010; 20:237-43.
19) Imamoglu O, Atan T, Kishali N F, Burmaoglu G, Akyol P, Yildirim K. Comparison of lipid and lipoprotein values in men and women differing in training status. Biology of Sport. 2005; 22: 237-43.
20) Durstine J L, Grandjean P W, Davis P G, Ferguson M A, Alderson N L, DuBose K D. Blood lipid and lipoprotein adaptations to exercise. Sports Med. 2001; 31:  1033-62.
21) مهربانی جواد، رمضانی نسرین، ایرانشاهی فرزانه. اثر تمرینات اینتروال هوازی بر سطوح خونی مالون دی آلدئید، ظرفیت ضداکسایشی تام و پروفایل لیپیدی در زنان غیرفعال. نشریۀ فیزیولوژی ورزش. 1393؛ 22: 94ـ81.
22) Heitkamp H C, Wegler S, Brehme U, Heinle H. Effect of an 8-week endurance training program on markers of antioxidant capacity in women. J Sports Med Phys Fitness. 2008; 48(1): 113-9.
23) Holme I, Høstmark A T, Anderssen S A. ApoB but not LDL-cholesterol is reduced by exercise training in overweight healthy men. Results from the 1-year randomized Oslo diet and exercise study. J Intern Med. 2007; 262(2): 235-43.
24) Mitsuzono R, Ube M. Effects of endurance training on blood lipid profiles in adolescent female distance runners. ‌Kurume Med J. 2006; 53(1-2): 29-35.
25) Giada J. Lipoprotein profile, diet and body composition in athletes practiced. J Sport Med. 2000; 36: 211-6.
26) Von stengel S. Exercise effects on CHD-risk-factors in early postmenopausal women with increased cholesterol levels-preliminary 4-year results. Medicine & Science in Sports & Exercise. 2004; 6: 212-8.
27) صفرزاده علی‌رضا. تأثیر تمرین مقاومتی با بار فزاینده بر غلظت سرمی A-FABP و آپولیپوپروتئین A-I موش‌های صحرایی نر. نشریۀ فیزیولوژی ورزش. 1393؛ 21: 22ـ109.
28) Katayama K, Shimoda M, Maeda J‌. Endurance exercise training increases peripheral vascular response in human fingers. Jpn J Physiol. 1998; 48(5): 365-71.
29) Green J S, Low R C, Pronk N, Jacobsen D, Rohack J J, Crouse S. Low and high intensity endurance exercise training does not significantly alter the apolipoprotein-b/ apolipoprotienal ratio in hypercholesterolemia men. Med Sci Sport Exer. 2005; 37: 470-8.
30) Romero Moraleda B, Morencos E, Peinado A B, Bermejo L, Gómez Candela C, Benito P J. Can the exercise mode determine lipid profile improvements in obese patients? Nutr Hosp. 2013; 28(3): 607-17.
31) Perez-Gomez J, Vicente-Rodríguez G, Ara Royo I, Martínez-Redondo D, Puzo Foncillas J, Moreno L A, et al. Effect of endurance and resistance training on regional fat mass and lipid profile. Nutr Hosp. 2013; 28(2): 340-6.
32) Ghahramanloo E, Midgley A W, Bentley D J. The effect of concurrent training on blood lipid profile and anthropometrical characteristics of previously untrained men. J Phys Act Health. 2009; 6(6): 760-6.
33) Popovic M, Puchner S, Endler G, Foraschik C, Minar E, Bucek R A. The effects of endurance and recreational exercise on subclinical evidence of atherosclerosis in young adults. Am J Med Sci. 2010; 339(4): 332-6.
34) Stuifbergen A K, Blozis S A‌, Harrison T C‌, Becker H A. Exercise‌, functional limitation‌, and quality of life‌: A longitudinal study of persons with multiole dclerosis. Phys Med Rehabil. 2006; 87: 935-43.
35) Olson T P, Dengel D R, Leon A S, Schmitz K H. Changes in inflammatory biomarkers following one-year of moderate resistance training in overweight women. Int J obesity. 2007; 31‌(6): 996-1003.
36) دعایی سعید، غلامعلی‌زاده مریم. اهمیت چند‌ شکلى‌هاى ژن‌هاى رمز‌کنندۀ آپولیپوپروتیین‌هاى A-IV‌، A-I و E در تأثیر در بافت چربى بر سطوح HDL. نشریۀ ژنتیک در هزارۀ سوم. 1390؛ 9(1): 8ـ2323.
37) Lennon S L, Quindry J, Hamilton K L, French J, Staib J, Mehta J L, et al. Loss of exercise-induced cardio protection after cessation of exercise. J Apple Physiol. 2004; 96(4): 1299-305.