نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 عضو هیئت علمی دانشگاه بیرجند

2 استادیار گروه مغز و اعصاب دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی بیرجند

3 کارشناسی ارشد تربیت بدنی

4 کارشناسی ارشد تربیت بدنی دانشگاه بیرجند

چکیده

هدف از این پژوهش، بررسی اثر هشت هفته تمرین پیلاتس بر سطوح سرمی عامل نوروتروفیک مشتق از مغز، مالون دی آلدئید و ظرفیت آنتی­اکسیدانی تام بیماران زن مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس بود. بدین­منظور، 21 زن مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس (با میانگین سنی 30/8±40/36 سال، نمایۀ تودۀ­ بدنی 80/5±39/25 کیلوگرم بر متر مربع و نمرۀ ناتوانی 70/1±67/2)­ به­صورت تصادفی در دو گروه تجربی و کنترل قرار گرفتند. گروه تجربی به­مدت هشت هفته (سه جلسه در هفته) به انجام تمرینات پیلاتس پرداخت­­ و نمونه­های خونی 24 ساعت قبل و 48 ساعت پس از دورۀ تمرین جمع­آوری گردید. داده­ها با استفاده از آزمون تی وابسته و مستقل با سطح معناداری 0.05>P تحلیل شدند. نتایج آزمون تی وابسته نشان می­دهد که در گروه تجربی، سطح سرمی عامل نوروتروفیک مشتق از مغز به­دنبال تمرینات پیلاتس به­شکل معناداری افزایش یافته است (P=0.01)، اما سطوح سرمی مالون دی آلدئید و ظرفیت آنتی­اکسیدانی تام تغییر معناداری را نشان نمی­دهد (مقادیر P به­ترتیب 14/0 و 34/0). همچنین، سطح سرمی مالون دی آلدئید در گروه کنترل افزایش معناداری (P=0.04) و سطح ظرفیت آنتی­اکسیدانی تام کاهش معناداری یافت (P=0.02). علاوه­براین، یافته­های آزمون تی مستقل حاکی از این ­است که سطح سرمی مالون دی آلدئید در گروه کنترل در­مقایسه با گروه تجربی افزایش معناداری داشته است (P=0.03). به­طورکلی، به­نظر می­رسد تمرینات پیلاتس می­تواند عاملی کمک­کننده ­­جهت بهبود عوامل نوروتروفیکی بیماران مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس باشد. اگر­چه­، این احتمال وجود دارد که این تمرینات­ قادر به بهبود وضعیت اکسایشی ­این بیماران نباشند، اما می­توانند از روند رو­به­گسترش آن جلوگیری نمایند.  

کلیدواژه‌ها

موضوعات

1. حق­جوی جوانمرد شقایق، دانا نسیم، سعادت­نیا محمد، مغزی امیر­هادی، همایونی ویدا، اعتمادی­فر مسعود و همکاران. بررسی اثرات سرم بیماران مولتیپل اسکلروزیس و اینترفرون بتا-1ب بر آپوپتوز و تولید نیتریک اکساید سلول­های اندوتلیال. نشریۀ دانشگاه علوم­ پزشکی کرمان. 1391؛ 19­(6): 30ـ520.
2.  افتخاری الهام، نیکبخت حجت­الله، اعتمادی­فر مسعود، ربیعی کتایون. تأثیر تمرین استقامتی بر توان هوازی و کیفیت زندگی زنان مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس. نشریۀ المپیک.  1387؛ 16: 46ـ37. 
3. حسینی سید­ابراهیم، مجتهدی شیما، کردی محمد­­رضا، شب­خیز فاطمه، فلاح عمران سیمین. بررسی اثرات دویدن اجباری کوتاه­مدت و سبک بر سطوح پروتئینی BDNF و گیرندۀ تیروزین کینازی B در هیپوکمپ موش­های صحرایی نر بالغ. نشریۀ علوم پزشکی رازی. 1391؛ 19­(101­): 76ـ­61.
4. Cerasa A, Tongiorgi E, Fera F, Gioia M C, Valentino P, Liguori M, et al. The effects of BDNF Val66Met polymorphism on brain function in controls and patients with multiple sclerosis: An imaging genetic study. Behav Brain Res. 2010; 207: ­286 -377.
5. Katsavos S, Anagnostouli M. Biomarkers in multiple sclerosis: An up-to-date overview. Mult Scler Int. 2013; ­­1-20.  
6. Patanella A K, Zinno M, Quaranta D, Nociti V, Frisullo G, Gainotti G, et al. Correlations between peripheral blood mononuclear cell production of BDNF, TNF-alpha, IL-6, IL-10 and cognitive performances in multiple sclerosis patients. J Neurosci Res. 2010; 88: 1106-12.  
7. Frota E R C, Rodrigues D H, Donadi E A, Brum D G, Maciel D R C, Teixeira A L. Increased plasma levels of brain derived neurotrophic factor (BDNF) after multiple sclerosis relapse. Neurosci Lett. 2009; 460: 130-2.  
8. Goldman M D, Motl R W, Rudick R A. Possible clinical outcome measures for clinical trials in patients with multiple sclerosis. Ther Adv Neurol Disord. 2010; 3: 229-39.  
9. Moghadasi M, Rahimi A, Shirazi Nezhad R, Alipour F, Rashidfar S, Noruzpour M, et al. Physical performance and myelination factors in female patients with multiple sclerosis. Euro J Exp Bio. 2014; 4: 271-6.
10. Zhu W, Acosta C, MacNeil B J, Klonisch T, Cortes C, Doupe M, et al. Spinal cord brain derived neurotrophic factor (BDNF) responsive cells in an experimental autoimmune encephalomyelitis (EAE) model of multiple sclerosis (MS): Implications in myelin repair. Res Immunol. 2014;­­ 1-19 .
11. فلاح­محمدی ضیا­، محمدی راضیه، اصلانی جلیل. اثر پیش­درمان عصارۀ گل ازگیل ژاپنی بر سطوح BDNF (Brain-Derived neurotrophic factor)،SOD (Superoxide dismutase)  و MDA (Malondialdehyde)  در هیپوکامپ موش‌های در­معرض 6 هیدروکسی دوپامین به­دنبال 12 هفته تمرین اختیاری. نشریۀ دانشکدۀ پزشکی اصفهان. 1393؛ 32­(274): 30ـ120.
12. Iannitti T, Palmieri B. Antioxidant therapy effectiveness: An up to date. Eur Rev Med Pharmacol Sci. 2009; 13: 245-78.  
13. Gilgun-Sherki Y, Melamed E, Offen D. The role of oxidative stress in the pathogenesis of multiple sclerosis: The need for effective antioxidant therapy. J Neurol. 2004; 251: 261-8.  
14. Stankovic M, Radovanovic D. Oxidative stress and physical activity. SportLogia. 2012; 8: 1-11. 
15. Klaren R E, Motl R W, Woods J A, Miller S D. Effects of exercise in experimental autoimmune encephalomyelitis (an animal model of multiple sclerosis). J Neuroimmunol. 2014; 274: 14-9.
16. Coelho F G M, Gobbi S, Andreatto C A A, Corazza D I, Pedroso R V, Santos-Galduroz R F. Physical exercise modulates peripheral levels of brain-derived neurotrophic factor (BDNF): A systematic review of experimental studies in the elderly. Arch Gerontol Geriat. 2013; 56: 10-5.
17. یعقوبی علی، فلاح­محمدی ضیا­، یعقوبی راضیه، میرزایی سعید. تأثیر یک جلسه فعالیت ورزشی تداومی روی نوارگردان بر مقدار HSP72 و TAC هیپوکامپ موش­های نر صحرایی. نشریۀ علوم زیستی ورزشی. 1391؛ 4­(14): 19ـ5. 
18. شانظری زهره، مرندی سید­محمد، میناسیان وازگن. بررسی تأثیر 12 هفته تمرین پیلاتس و ورزش در آب­ بر خستگی زنان مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس. نشریۀ ­دانشگاه علوم پزشکی مازندران. 1391؛ 22­(98): 64ـ257.
19. Freeman J, Fox E, Gear M, hough A. Pilates based core stability training in ambulant individuals with multiple sclerosis: Protocol for a multi-centre randomised controlled trial. BMC Neurol. 2012; 12: 19.  
20. Kurtzke J F. Rating neurologic impairment in multiple sclerosis: An expanded disability status scale (EDSS). Neurology. 1983; 33: 1444-52. 
21. Dalgas U, Stenager E, Ingemann-Hansen T. Multiple sclerosis and physical exercise: Recommendations for the application of resistance-, endurance- and combined training. Mult Scler. 2008; 14: 35-53. 
22. Linker R A, Lee D-H, Demir S, Wiese S, Kruse N, Siglienti I, et al. Functional role of brain-derived neurotrophic factor in neuroprotective autoimmunity: Therapeutic implications in a model of multiple sclerosis. Brain. 2010; 133: 2248-63.  
23. Phillips C, Baktir M A, Srivatsan M, Salehi A. Neuroprotective effects of physical activity on the brain: A closer look at trophic factor signaling. Front Cell Neurosci. 2014; 8: 170.  
24. Zoladz J A, Pilc A, Majerczak J, Grandys M, Zapart-Bukowska J, Duda K. Endurance training increases plasma brain-derived neurotrophic factor concentration in young healthy men. J Physiol Pharmacol. 2008; 59: 119-32.  
25. Seifert T, Brassard P, Wissenberg M, Rasmussen P, Nordby P, Stallknecht B, et al. Endurance training enhances BDNF release from the human brain. Am J Physiol Regul Integr Comp Physol. 2010; 298: 372-7.  
26. Bernardes D, Oliveira-Lima O C, Silva T V, Faraco C C F, Leite H R, Juliano M A, et al. Differential brain and spinal cord cytokine and BDNF levels in experimental autoimmune encephalomyelitis are modulated by prior and regular exercise. J Neuroimmunol. 2013; 264: 24-34.  
27. Bansi J, Bloch W, Gamper U, Kesselring J. Training in MS: Influence of two different endurance training protocols (aquatic versus overland) on cytokine and neurotrophin concentrations during three week randomized controlled trial. Mult Scler. 2013; 19: 613-21.  
28. Schulz K H, Gold S M, Witte J, Bartsch K, Lang U E, Hellweg R, et al. Impact of aerobic training on immune-endocrine parameters, neurotrophic factors, quality of life and coordinative function in multiple sclerosis. J Neurol Sci. 2004; 225: 11-8.
29. Luhder F, Gold R, Flugel A, Linker R A. Brain-derived neurotrophic factor in neuroimmunology: Lessons learned from multiple sclerosis patients and experimental autoimmune encephalomyelitis models. Arch Immunol Ther Exp. 2013; 61: 95-105.
30. Stelmasiak Z, Kozioł-Montewka M, Dobosz B, Rejdak K, Bartosik-Psujek H, Mitosek-Szewczyk K, et al. Interleukin-6 concentration in serum and cerebrospinal fluid in multiple sclerosis patients. Med Sci Monit. 2000; 6­(6): 1104-8.
31. رهنما نادر، نمازی­زاده مهدی، اعتمادی­فر مسعود، بمبئی­چی عفت، ارباب­زاده سپیده، باقر­نظریان علی. تأثیر تمرینات یوگا بر عوامل منتخب آمادگی جسمانی بیماران مبتلا به ام. اس. نشریۀ المپیک. 1390؛­ 55: 106ـ95. 
32. غلامیان دهکردی ندا، نوربخش­نیا مریم، قائدی کامران. نقش سیستم ایمنی در پاتوژنز بیماری مالتیپل اسکلروزیس. فصل­نامۀ ژنتیک در هزارۀ سوم. 1392؛ 11(3): 3238-47.
33. Dutta R, McDonough J, Yin X, Peterson J, Chang A, Torres T, et al. Mitochondrial dysfunction as a cause of axonal degeneration in multiple sclerosis patients. Ann Neurol. 2006; 59: 478-89.  
34. حسین­زاده سمیه، دبیدی روشن ولی­الله. اثر کورکومین بر میزان BDNF و روند اکسیدآنتی/ ضد­اکسیدآنتی هیپوکامپ موش­های صحرایی در­معرض استات سرب. نشریۀ علمی علوم پزشکی گرگان. 1390؛ 13(2): 8ـ1.
35. Hadzovic-Dzuvo A, Valjevac A, Lepara O, Pjanic S, Hadzimuratovic A, Mekic A. Oxidative stress status in elite athletes engaged in different sport disciplines. Bosn J Basic Med Sci. 2014; 14: 56-62. 
36. مهربانی جواد، رمضانی نسرین، ایران­شاهی فرزانه. اثر تمرینات اینتروال هوازی بر سطوح خونی مالون دی آلدئید، ظرفیت ضداکسایشی تام و پروفایل لیپیدی در زنان غیرفعال. نشریۀ فیزیولوژی ورزشی. 1393؛ 6­(22):94ـ81.
37. Azizbeigi K, Stannard S R, Atashak S, Mosalman Haghighi M. Antioxidant enzymes and oxidative stress adaptation to exercise training: Comparison of endurance, resistance, and concurrent training in untrained males. J Exerc Sci Fit. 2014; 12: 1-6. 
38. Leelarungrayub D, Saidee K, Pothongsunun P, Pratanaphon S, Yankai A, Bloomer R. Six weeks of aerobic dance exercise improves blood oxidative stress status and increases interleukin-2 in previously sedentary women. J Bodywork Mov Ther. 2011; 15: 355-62.  
39. Radovanovic D, Jakovljevic V, Cvetkovic T, Ignjatovic A, Veselinovic N, Dondur S. Effects of different exercise program on blood markers of oxidative stress in young women. Fiziologia. 2008; 18: 16-20.