نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه فیزیولوژی ورزشی، دانشکده تربیت بدنی و علوم ورزشی، دانشگاه ارومیه

2 استاد گروه فیزیولوژی ورزشی، دانشکدۀ تربیت‌بدنی و علوم ورزشی، دانشگاه حکیم سبزواری‌

3 دانشیار گروه فیزیولوژی ورزشی، دانشکدۀ تربیت‌بدنی و علوم ورزشی، دانشگاه حکیم سبزواری‌

4 استادیار گروه بیومکانیک ورزشی، دانشکدۀ تربیت‌بدنی و علوم ورزشی، دانشگاه حکیم سبزواری‌

چکیده

هدف از پژوهش حاضر، بررسی تاًثیر زمانبندی‌های مختلف تمرین پلایومتریک بر تغییرات هورمونی، هایپرتروفی عضلانی و خاصیت ارتجاعی عضلات پا می‌باشد. بدین‌منظور،36 ورزشکار مرد (با میانگین سنی 64/2±58/21 سال، قد 01/6±42/174 سانتی‌متر و وزن 68/05±9/69 کیلوگرم) به‌صورت داوطلبانه در این مطالعه شرکت نمودند. پیش‌آزمون شامل: اندازه‌گیری متغیر­های آنتروپومتریکی، سطح مقطع عضلات ران، شاخص ارتجاعی عضلات پا و خون‌گیری ناشتا بود. درادامه، آزمودنی‌ها به سه گروه تمرینی موجی روزانه، موجی هفتگی و سنتی و نیز یک گروه کنترل تقسیم شدند و برنامۀ تمرینی به‌مدت شش هفته و هر هفته سه جلسه انجام گرفت. شایان‌ذکر است که پس از 48 ساعت از آخرین جلسۀ تمرین، پس‌آزمون به‌عمل آمد. همچنین، تغییرات بین‌گروهی با روش آماری آنکوا و آزمون تعقیبی ال اس دی بررسی گردید و تغییرات درون‌گروهی نیز با استفاده از آزمون تی زوجی آنالیز گشت.­ سطح معنا­داری نیز معادل (P˂0.05)­­در نظر گرفته‌شد. یافته‌ها نشان می‌دهد که زمانبندی موجی روزانه و موجی هفتگی تمرین پلایومتریک باعث افزایش معنا­دار غلظت استراحتی هورمون تستوسترون، نسبت تستوسترون به کورتیزول و سطح مقطع عضلات ران نسبت به پیش‌آزمون و گروه کنترل شده است.­ زمانبندی سنتی تمرین پلایومتریک نیز تنها منجر به بهبود معنا­داری نسبت به پیش‌آزمون شده است. علاوه‌براین، براساس نتایج مشخص می‌شود که هر سه نوع زمانبندی تمرین پلایومتریک، تاًثیر معناداری بر شاخص ارتجاعی عضلات پا نداشته­اند. با توجه به نتایج و درصد تغییرات به‌نظر می‌رسد که زمانبندی‌های غیر­خطی تمرین پلایومتریک­ در بهبود تغییرات هورمونی، وضعیت آنابولیسم، هایپرتروفی عضلانی و خاصیت ارتجاعی عضلات پا، دارای کارایی بیشتری نسبت به زمانبندی سنتی می‌باشند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

1. Markovic G, Mikulic P. Neuro-musculoskeletal and performance adaptations to lower-extremity plyometric training. Sports Med. 2010­; 40(10): 859-95.
2. Wilt F. Plyometrics: What it is and how it works. Athl J. 1975; 55(76): 89-90.
3. Baechle T R, Earle R W. Essentials of strength training and conditioning. Human kinetics Champaign, IL, USA, 3st edition, ; 2008. 413-456.
4. Turner A M, Owings M, Schwane J A. Improvement in running economy after 6 weeks of plyometric training. J Strength Cond Res. 2003; 17(1): 60-­7.
5. Miller M G, Herniman J J, Ricard M D, Cheatham C C, Michael T J. The effects of a 6-week plyometric training program on agility. J Sports Sci Med. 2006; 5(3): 459-­65.
6. Ebben W P, Feldmann C R, Vanderzanden T L, Fauth M L, Petushek E J. Periodized plyometric training is effective for women, and performance is not influenced by the length of post-training recovery. J Strength Cond Res. 2010; 24(1): 1-7.
7. Petushek E, Fauth M, Hsu B, Vogel C, Lutsch B, Feldmann C, et al. The effect of resistance and plyometric training on Hamstring and Quadriceps activation during simulated sports movement. J Strength Cond Res. 2011; 25(1): 8-9.
8. Ozen S. Reproductive hormones and cortisol responses to plyometric training in males. Biol Sport. 2012; 29(3): 193.
9. Chelly M S, Hermassi S, Aouadi R, Shephard R J. Effects of 8-week in-season plyometric training on upper and lower limb performance of elite adolescent handball players. J Strength Cond Res. 2014; 28(5): 1401-10.
10. Makaruk H, Sacewicz T. Effects of plyometric training on maximal power output and jumping ability. Hum Movement. 2010; 11(1): 17-22.
11. Kalvandi F, Tofighi A, Mohammadzadeh-salamat Kh. The effect of elastic, plyometric and resistance training on anaerobic performance of elite volleyball players in kurdistan province. Sport Physiology. 2012; 3 (12): 13-26. (In Persian).
12. Fallah mohamadi Z, Nazari H. The effect of four-week plyometric exercises on serum levels of brain-derived neurotrophic factor in active males. Sport Physiology. 2014; 5 (20): 29-38. (In Persian).
13. Gamble P. Strength and conditioning for team sports: Sport-specific physical preparation for high performance. Routledge, USA, 1st edition; 2013.
14. Rhea M R, Ball S D, Phillips W T, Burkett L N. A comparison of linear and daily undulating periodized programs with equated volume and intensity for strength. J Strength Cond Res. 2002; 16(2): 250-5.
15. Monteiro A G, Aoki M S, Evangelista A L, Alveno D A, Monteiro G A, Picarro Ida C, et al. Nonlinear periodization maximizes strength gains in split resistance training routines. J Strength Cond Res. 2009; 23(4): 1321-6.
16. Hamedi nia M. R, Azimi-Taraghdari H, Haghighi A. H. A comparison of reverse linear and daily undulating periodized resistance programs with equated volume and intensity on endurance of untrained men. Journal of Applied Exercise Physiology. 2011;6(12):119-131. (In Persian).
17. Miranda F, Simao R, Rhea M, Bunker D, Prestes J, Leite R D, et al. Effects of linear vs. daily undulatory periodized resistance training on maximal and submaximal strength gains. J Strength Cond Res. 2011; 25(7): 1824-30.
18. Simao R, Spineti J, de Salles B F, Matta T, Fernandes L, Fleck S J, et al. Comparison between nonlinear and linear periodized resistance training: Hypertrophic and strength effects. J Strength Cond Res. 2012; 26(5): 1389-95.
19. Bradley-Popovich G E. Nonlinear versus linear periodization models. Strength Cond J. 2001; 23(1): 42.
20. Guadalupe-Grau A, Perez-Gomez J, Olmedillas H, Chavarren J, Dorado C, Santana A, et al. Strength training combined with plyometric jumps in adults: Sex differences in fat-bone axis adaptations. J Appl Physiol (1985). 2009; 106(4): 1100-11.
21. Potteiger J, Lockwood R H, Haub M D, Dolezal B A, Almuzaini K S, Schroeder J M, et al. Muscle power and fiber characteristics following 8 weeks of plyometric training. J Strength Cond Res. 1999; 13(3): 275-9.
22. Herrero J A, Izquierdo M, Maffiuletti N A, Garcia-Lopez J. Electromyostimulation and plyometric training effects on jumping and sprint time. Int J Sports Med. 2006; 27(7): 533-9.
23. Chelly M S, Ghenem M A, Abid K, Hermassi S, Tabka Z, Shephard R J. Effects of in-season short-term plyometric training program on leg power, jump- and sprint performance of soccer players. J Strength Cond Res. 2010; 24(10): 2670-6.
24. McGuigan M R, Doyle T L, Newton M, Edwards D J, Nimphius S, Newton R U. Eccentric utilization ratio: Effect of sport and phase of training. J Strength Cond Res. 2006; 20(4): 992-5.
25. Impellizzeri F M, Rampinini E, Castagna C, Martino F, Fiorini S, Wisloff U. Effect of plyometric training on sand versus grass on muscle soreness and jumping and sprinting ability in soccer players. Br J Sports Med. 2008; 42(1): 42-6.
26. Knapik J J, Staab J S, Harman E A. Validity of an anthropometric estimate of thigh muscle cross-sectional area. Med Sci Sports Exerc. 1996; 28(12): 1523-30.
27. Ratamess N. ACSM's foundations of strength training and conditioning: Wolters Kluwer health/lippincott. Williams & Wilkins, USA, 1st edition; 2012.331-379.
28. Kok L Y, Hamer P W, Bishop D J. Enhancing muscular qualities in untrained women: Linear versus undulating periodization. Med Sci Sports Exerc. 2009; 41(9): 1797-807.
29. Häkkinen K. Neuromuscular adaptation during strength training, aging, detraining, and immobilization. Crit Rev Phys Rehabil Med. 1994; 6 (3): 161-98.
30. Kraemer W J, Ratamess N A. Hormonal responses and adaptations to resistance exercise and training. Sports Med. 2005; 35(4): 339-61.
31. Khodami A, Nikseresht A, Khoshnam E. The effect of 8 weeks of plyometric training on cortisol and DHEA levels in male badminton players. EJEBAU. 2014; 4(1): 265-9.
32. Ahtiainen J P, Pakarinen A, Alen M, Kraemer W J, Hakkinen K. Muscle hypertrophy, hormonal adaptations and strength development during strength training in strength-trained and untrained men. Eur J Appl Physiol. 2003; 89(6): 555-63.
33. Cadore E L, Kruel L F M. Acute and chronic testosterone responses to physical exercise and training. In. R. K. Dubey (Ed.),­ Sex hormones: Intech Open Access Publisher , Croatia,1st edition; 2012. P. 277-92.
34. McNamara J M, Stearne D J. Flexible nonlinear periodization in a beginner college weight training class. J Strength Cond Res. 2010; 24(1): 17-22.
35. Marques M A C. Strength training in adult elite tennis players. Strength Cond J. 2005; 27(5): 34-41.
36. Vissing K, Brink M, Lonbro S, Sorensen H, Overgaard K, Danborg K, et al. Muscle adaptations to plyometric vs. resistance training in untrained young men. J Strength Cond Res. 2008; 22(6): 1799-810.
37. Gehri D J, Ricard M D, Kleiner D M, Kirkendall D T. A comparison of plyometric training techniques for improving vertical jump ability and energy production. J Strength Cond Res. 1998; 12(2): 85-9.
38. Komi P V, Bosco C. Utilization of stored elastic energy in leg extensor muscles by men and women. Med Sci Sports. 1978; 1(4): 261-5.